Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Brama Straganiarska w Gdańsku. Krótka historia

Mirosława Kasowska
Mirosława Kasowska
Widok od strony wschodniej, od Motławy.
Widok od strony wschodniej, od Motławy. Mirosława Kasowska
To jedna z bram wodnych miasta. Wodnych, czyli usytuowanych od strony Motławy. Znajdziemy ją u wylotu ulicy Straganiarskiej. Jej adres to ul. Rybackie Pobrzeże 6, 80-171 Gdańsk.

Zbudowano ją w XV wieku, w latach 1481-1482. Daty te przekazał kronikarz Weinreich, który w swoich zapiskach zanotował: "Tedy tej wiosny zaczęto budować bramę Rybacką (tak ją wtedy nazywano), a w rok później była gotowa". Brama Straganiarska w obecnej swej postaci, ze wszystkich istniejących bram Gdańska jest najbardziej zbliżona do oryginału. Początkowo jej kształt przypominał bryłę zarówno bramy Mariackiej, jak i Chlebnickiej. Jeśli chodzi o styl architektoniczny, to w każdym przypadku jest to przykład późnego, ceglanego gotyku.

Wszystkie te trzy bramy są do siebie bardzo podobne, pomimo że nie powstały w jednym czasie. Później bramie Straganiarskiej dobudowano dodatkowe skrzydło. Jest ona najbardziej wysuniętą na północ, spośród do dziś istniejących bram głównego miasta. Przed zakończeniem II wojny światowej dalej na północ była jeszcze brama Św. Tobiasza.

Od wschodniej strony, od strony Motławy, na bramie Straganiarskiej widnieją, szczęśliwie zachowane, unikatowe, wykute w kamieniu herby Prus Królewskich, Polski i Gdańska, przedstawione w tzw. układzie (ukłonie) heraldycznym. To bardzo cenna pamiątka. Co ciekawe, na te symbole ręki nie podnieśli ani Prusacy, ani hitlerowcy. Podobne triady znajdują się na fasadach bram Wyżynnej, Zielonej i Mariackiej.

Budowę bramy Straganiarskiej ukończono w 1482 roku. Nie dziwi zatem to, że na zdobiących bramę herbach gdańskie krzyże są już pod koroną - podobnie jak na o rok młodszej bramie Mariackiej. Jest to zresztą najstarsze przedstawienie wzbogaconego herbu Gdańska, jakie się zachowało na budowlach miasta.

Czytaj więcej -->

B. Ranisch w 1709 roku pisał o niej: "Dwunasta brama nazywa się Straganiarska, bowiem ulica również tak się nazywa. Wychodzi na pomost nad Motławą, tam gdzie ten znów bierze początek w stronę Targu Rybnego. Zamykana jest również wieczorem wraz z uderzeniem dzwonu bramnego, i przez noc jest zamknięta, a rano wraz z dzwonem bramnym otwierana. Jest również obłożona gospodami dla obcych. W środku Targu Rybnego wiedzie wąski przesmyk na nabrzeże Rybackie, także na noc zamykany."

Z czasem mury obronne wokół zastąpione zostały szeregiem kamienic, jednak fasada budynku, w przeciwieństwie do otoczenia, nie uległa wielkim zmianom. W XIX wieku bramę rozbudowano od strony ulicy. Stało się tak w związku z handlem rybami, który odbywał się na równoległej do Straganiarskiej ulicy Targ Rybny. Kutry rybackie dostarczały świeży towar, który trafiał na targ, a pomieszczenia bramy związane były z odbywającym się po sąsiedzku handlem.

II wojna światowa nie była dla tej budowli łaskawa, zabytek uległ poważnym zniszczeniom. Odbudowano go jednak. Obecnie są tam mieszkania. Na fasadzie od strony Motławy wmurowana jest pamiątkowa tablica informująca, że w latach 1959-1963 mieszkał tam popularny aktor Zbigniew Cybulski. Ze swego mieszkania na pierwszym piętrze wychodził na plan filmu Janusza Morgensterna "Do widzenia, do jutra", opartego na autentycznych przeżyciach odtwórcy roli głównej (Jacka) czy też na spektakle legendarnego teatru Bim-Bom. Dokładnie naprzeciw tej bramy po drugiej stronie Motławy znajduje się Filharmonia Bałtycka.

Źródła: www.trojmiasto.pl; http://pl.wikipedia.org; www.maperia.pl

Do Wiadomości24 możesz dodać własny tekst, wideo lub zdjęcia. Tylko tu przeczyta Cię milion.

od 12 lat
Wideo

Stellan Skarsgård o filmie Diuna: Część 2

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto