Coraz więcej zachorowań na WZW A. Jak uniknąć zakażenia?

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny zarejestrował w Polsce w okresie od 1 stycznia do 31 sierpnia aż 1217 przypadków zachorowań na Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A. Dla porównania, w analogicznym okresie ubiegłego roku na WZW A zachorowało tylko 35 osób w naszym kraju. Najpoważniej sytuacja wygląda w Wielkopolsce, gdzie w ostatnich czterech miesiącach zachorowało 212 osób, z czego 149 w samym Poznaniu. Co ciekawe, w 2016 w Wielkopolsce zarejestrowano jeden przypadek zakażenia WZW A.

Jak dochodzi do zakażenia?

Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A nazywane jest potocznie żółtaczką pokarmową lub chorobą brudnych rąk. Jest to choroba zakaźna, którą wywołuje wirus HAV – Hepatitis A Virus. Wirus ten odporny jest na działanie czynników zewnętrznych: temperatury i substancji chemicznych. Jedynym rezerwuarem wirusa HAV są ludzie. Do zakażenia najczęściej dochodzi w wyniku spożycia skażonego pożywienia lub skażonej wody, a także przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną (np. przeniesienie wirusa poprzez nieumyte ręce po wyjściu z toalety). Do zakażenie może dojść również drogą kontaktów seksualnych – najwięcej przypadków notuje się w grupie MSM, czyli mężczyzn uprawiających seks z innymi mężczyznami. Istnieje także potencjalne, choć niewielkie ryzyko zakażenia drogą naruszenia ciągłości tkanek, czyli poprzez krew.

Objawy

Niestety, objawy zakażenia wirusem HAV nie występują od razu. Mogą one pojawić się w okresie od 2 do 8 tygodni od momentu zakażenia. Mogą, ale nie muszą się pojawić. Czasami Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A przebiega bezobjawowo. Głównym objawem zakażenia jest żółtaczka, której towarzyszyć mogą: gorączka, brak apetytu, nudności, wymioty, a w wielu przypadkach także świąd skóry. Początkowe stadium, przed zażółceniem skóry i białek oczu, przypomina grypę. Objawy WZW A mogą się utrzymywać przez kilka tygodni, a w skrajnych przypadkach nawet do 9 miesięcy. Osoby zakażone HAV są zakaźne, czyli mogą zarażać innych już 2 tygodnie przed pojawieniem się pierwszych objawów i przez tydzień po ich ustąpieniu.

Jak uniknąć zakażenia HAV?

Aby zapobiec zachorowaniu na WZW A przede wszystkim należy przestrzegać zasad higieny osobistej, zwłaszcza myć ręce po opuszczeniu toalety. Pamiętajmy także, aby produkty spożywcze przygotowywać w higienicznych warunkach i najlepiej poddawać je zabiegom termicznym bezpośrednio przez podaniem. Ważne jest, aby zawsze myć warzywa i owoce, nawet te pakowane przez producenta w folię. Uważajmy także na to, co i gdzie jemy „na mieście”, a nabywając produkty na lokalnych ryneczkach, kupujmy je od sprawdzonych sprzedawców.

Są też szczepionki, ale...

Skutecznym sposobem na uniknięcie zakażenia wirusem HAV są szczepionki, które w Polsce nie są obowiązkowe i refundowane. Na naszym rynku dostępne są cztery preparaty: AVAXIM 160 U, Havrix 720 Junior, Havrix Adult oraz Twinrix Adult, który jest szczepionką poliwalentną przeciw WZW A i WZW B. Koszt jednej szczepionki to od 140 do 260 złotych. O szczepieniu powinny pomyśleć przede wszystkim osoby udające się na obszary o wysokiej endemiczności, tj. Azja, Afryka, Basem Morza Śródziemnego, Ameryka Środkowa i Południowa, ale także osoby bezpośrednio związane z produkcją i dystrybucją żywności, personel medyczny, homoseksualiści i osoby często zmieniające partnerów seksualnych oraz osoby, które miały kontakt z zakażonymi.

Szczepić nie muszą się osoby, które zachorowały na Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A i zakończyły leczenie. Nasz organizm wytworzy naturalne przeciwciała, które spowodują, że ponowne zakażenie wirusem HAV nie będzie możliwe.