Dzień dobry, to ja twój inteligentny dom...

Odkąd ludzie posiedli umiejętność budowania domów, prześcigali się w wymyślności architektonicznej, bogactwie wyposażenia i wielkości. Architekci od tysiącleci puszczali wodze fantazji i starali się zaspokoić najdziwniejsze zachcianki swoich zleceniodawców. W dzisiejszych czasach, technologia pozwala zrealizować dowolnie zwariowany projekt architektoniczny, ale dla wielu to za mało.

Coraz popularniejsze filmy SF, spowodowały, że pojawili się ludzie, chcący posiadać w swoich domach namiastkę technik przyszłości. W latach 70. w Stanach Zjednoczonych, specjaliści od marketingu wymyślili pojęcie inteligentnego domu. Na początku, "inteligencja" była tylko sloganem reklamowym. Kilka kamer TV i monitorów, włączniki oświetlenia na klaśnięcie dłońmi, automatycznie otwierające się drzwi i alarm z (obowiązkowo!) migającym wyświetlaczem, było reklamowane jako szczyt nowoczesności.

Wraz z rozwojem techniki mikroprocesorowej, "inteligencja" domów zaczęła się urzeczywistniać. Coraz więcej instalacji i urządzeń było włączanych do zintegrowanego systemu sterowania budynkiem. Nie bez znaczenia był wzrost świadomości ekologicznej. Dom musiał być nie tylko nowoczesny ale również energooszczędny. Ogrzewanie i chłodzenie domu, oświetlenie, system alarmowy, nagłośnienie i telewizja, zaczęły współdziałać i to przy optymalnie niskiej energochłonności.

Spadek cen wyrobów elektronicznych spowodował, że inteligentny dom nie był zarezerwowany tylko dla najbogatszych, ale również dla zamożniejszej klasy średniej. Szczyt rozwoju miał miejsce w latach 90. Unifikacja sposobów komunikacji między urządzeniami różnych producentów, poprawił elastyczność stosowanych urządzeń. Rozwój internetu pozwolił właścicielowi kontrolować swój dom z drugiego końca świata. Szybki rozwój technologii bezprzewodowych ułatwił obsługę i uprościł instalacje wewnątrz budynku.

Dzisiaj nikogo nie dziwi kamera internetowa, za pomocą której kontrolujemy nianię, pozostawioną z naszą pociechą. Możemy nasz "myślący dom" obsługiwać z przenośnego urządzenia PDA (palmtopa), telefonu komórkowego czy laptopa. Po zalogowaniu możemy zmieniać temperaturę w pomieszczeniach, włączyć lub wyłączyć światło, gniazdka, kontrolować stan systemu alarmowego, przeciwpożarowego, obserwować obraz z kamer umieszczonych wewnątrz i na zewnątrz domu.

Jeśli podczas naszej nieobecności zaczęła przeciekać pralka - system poinformuje nas o tym zdalnie. Jeśli włączymy telewizor, to oświetlenie zostanie automatycznie przełączone w tryb optymalny dla oglądania telewizji. Jeśli słońce będzie zbyt intensywne, żaluzje przymkną się zmniejszając zyski ciepła.

Coraz popularniejsze kolektory słoneczne, poprzez ich optymalne wykorzystanie, mogą dać spore oszczędności energii. System dba o ich efektywne wykorzystanie. Ciepła woda, a jeśli jej nie używamy budynek, jest ogrzewany darmową i ekologiczną energia słoneczną.

Oczywiście dom uczy się naszych przyzwyczajeń. Na podstawie analizy naszych zachowań optymalizuje okresy kiedy pomieszczenia mają komfortowa temperaturę, a kiedy można z tego komfortu zrezygnować, oszczędzając przy tym energię. Zainstalowane czujniki ruchu i obecności osób, służą do określania optymalnych warunków oświetlenia i utrzymania temperatury. Jeśli nasz dom jest oświetlany świetlówkami, to system optymalizuje ilość załączeń i wyłączeń, tak żeby żywotność świetlówek i zużycie energii były na optymalnym poziomie.

Można, oczywiście, zadać pytanie jakie oszczędności energii można uzyskać. To zależy od tego ile czasu spędzamy w domu jak i od jego konstrukcji. Wyniki badań, wykazują oszczędności w zakresie od 10 do 25 proc..

Nie bez znaczenia jest wygoda użytkowania takiego domu. W tradycyjnych instalacjach, żeby mieć możliwość sterowania każdą lampą w pomieszczeniu oddzielnie, na ścianie powinno znajdować się kilkanaście wyłączników. W nowoczesnych rozwiązaniach stosuje się panele dotykowe, często z wyświetlaczami LCD, które umożliwiają kontrolę jak i sterowanie wszystkimi elementami systemu, w tym i oświetleniem.

Każdy z nas wielokrotnie zapomniał zgasić światło. Inteligentny dom zgasi je za nas, lub my sami możemy je zgasić zdalnie. Ile razy jadąc do znajomych mieliśmy wątpliwość czy aby żelazko zostało wyłączone. Teraz mamy możliwość wyłączenia zasilania gniazdek w poszczególnych pomieszczeniach np. przez telefon komórkowy.

Wielu pewnie powie, że takie rozwiązania to dziwactwo bogatych ludzi. Ale czy dzisiaj ktoś uważa, że posiadanie klimatyzacji czy systemu ABS w samochodzie jest dziwactwem? Z postępem techniki, to co kilka lat temu było szczytem nowoczesności, dzisiaj jest popularne i nie wywołuje emocji. Tak samo jest z automatyką stosowana w domu. Nasz emocjonalny stosunek do domu nie ulega zmianie, ale sam dom w sferze technicznej stale się zmienia. Unowocześniajmy nasze domy, ale nie zapominajmy, że dom musi być pełny ciepła i bezpieczeństwa dla nas i naszych bliskich.