Goleniów. Przeciwdziałanie demoralizacji i wykluczeniu ma sens

Konferencje te są organizowane w ramach projektu innowacyjnego „Wypracowanie programu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu dzieci i młodzieży w powiecie goleniowskim”.
Ekspertami wygłaszającymi referaty podczas pierwszej konferencji byli: Magdalena Kochan – poseł na Sejm RP, Arkadiusz Krupa – Sędzia Sądu Rejonowego w Goleniowie, Agata Wilińska–Onyśko – przedstawicielka Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej przy Urzędzie Marszałkowskim w Szczecinie, dr Zbigniew Łukaszewski – Dyrektor Goleniowskiego Domu Kultury, Prezes Lokalnej Grupy Działania Stowarzyszenia Szanse Bezdroży Gmin Powiatu Goleniowskiego.

Celem konferencji organizowanych jest omówienie przyczyn demoralizacji nieletnich, metod rozpoznawania ich potrzeb oraz wskazanie najefektywniejszych sposobów działań prewencyjnych.

Magdalena Kochan, poseł na Sejm RP, mówiła o tym, że musimy otworzyć oczy i wykonywać kroki w kierunku otwarcia na drugiego człowieka zamiast utyskiwania, że młodzież jest gorsza niż była kiedyś. Powinniśmy wkraczać w momencie kiedy dziecko ma problem. Wspierać rodziny potrzebujące. W pewnym momencie zwróciła się do wprost do zebranych: „Pamiętaj czego tobie brakowało jak miałeś 7, 8, 15, 18 lat - i to staraj się dać swojemu dziecku. (…) Nasz dorosły stosunek do nich zaowocuje lepszym życiem tych, którzy przyjdą po nas...”

Sędzia Arkadiusz Krupa dużo mówił o... ustawie z 1982 r. dotyczącej przestępstw nieletnich obowiązującej do dzisiaj. Zwrócił szczególną uwagę na fakt, że nasze prawodawstwo nie daje możliwości egzekwowania nakładanych kar. W efekcie tej sytuacji nieletni nie ponoszą konsekwencji za swoje niezgodne z prawem czyny.

Czytaj też:relację z II części konferencji

Bardzo pochlebnie mówił o świetnie napisanym programie w 2004 r., który nie został nigdy wprowadzony w życie. Ilość spraw jest ogromna, mówi się o różnych programach wsparcia. Ale, co można robić, jakimi środkami dysponujemy? Upomnienie, nadzór organizacji młodzieżowej (kuratora)... Posłanka Kochan zdeklarowała się zrobić wszystko, aby ten program z 2004 r. został wnikliwie przeanalizowany przez odpowiednie komisje sejmowe i nawet wprowadzony w życie. Taka procedura może jednak potrwać... nawet 1,5 roku.

Bardzo interesujące i uzasadniające celowość organizowania tego cyklu konferencji były statystyki przytoczone przez Agatę Wilińska-Onyśko, która zaczęła m.in. od stwierdzenia, że zmniejszyła się liczba osób w wieku do 24 lat. Zwróciła uwagę na to, że w latach 2005-2009 zanotowano spadek liczby uczniów ogółem, ale nastąpił wzrost liczby uczniów niepełnosprawnych. Pow. goleniowski należy do powiatów z najwyższym odsetkiem niepełnosprawnych dzieci w wieku szkolnym. Woj. zachodniopomorskie odbiega od średniej ogólnopolskiej w wielu wskaźnikach dotyczących dzietności. Aż 50 proc. młodych rodzin jest z 1 dzieckiem, a w Polsce wskaźnik ten wynosi ok. 46 proc.

Rodziny niepełne w naszym województwie stanowią 22 proc., a w Polsce 18,5 proc. Na naszym terenie jest także jeden z najwyższych wskaźników rozwodów w Polsce. Gdy rodzina się rozpada pogarsza się sytuacja materialna rodziny, pojawia się bieda. Z pewnością więcej dzieci pochodzących z rodzin niepełnych przekłada się na skalę problemów wychowawczych. Migracja za pracą do innych krajów, stała i czasowa, prowadzą wiadomo do czego. Dziadkowie, ciotki, inni krewni nigdy nie zastąpią rodziców. Znaczna część dzieci trafia do domów dziecka. Na 1000 dzieci w pow. goleniowskim, 25 trafia do pieczy zastępczej.

Ze statystyk tych i wielu innych, dość jednoznacznie, wynikają przyczyny postępującej demoralizacji młodzieży, które można podzielić na: przyczyny ekonomiczne - bezrobocie i z nim związane ubóstwo, przyczyny społeczne - bezradność wychowawcza rodziców i instytucji oraz patologie w funkcjonowaniu rodziny spowodowane np. częstymi i długimi rozłąkami, rozwodami, uzależnieniami...

Czytaj też:relację z II części konferencji

Kończąc swoje wystąpienie przedstawicielka ROPS przy UM w Szczecinie, stwierdziła:
- Coś niedobrego się stało, że młodzi ludzie po szkołach nie mogą znaleźć pracy. (…) Projekt innowacyjny i to co zostanie wypracowane w jego ramach jest podejściem kreatywnym, innowacyjnym. Obyśmy zapomnieli o podejściu stereotypowym w którym podchodzimy do młodzieży jako do potencjalnej patologii środowiskowej.

Dr Zbigniew Łukaszewski wystąpienie zaczął od stwierdzenia: „Mam nadzieję, że za tymi procentami, które są tutaj pokazywane pójdzie głębsza refleksja, że naprawdę coś się wydarzy.” Następnie przytoczył stwierdzenie prof. Wiesława Ambrozika: „Rola społeczności lokalnej jest dla powodzenia programu kluczowa”, które padło w przeprowadzonym przeze mnie wywiadzie po zakończonej 18 marca 2011 r. konferencji inaugurującej projekt innowacyjny „Wypracowanie programu przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu dzieci i młodzieży w Powiecie Goleniowskim” (Kosztowne przeciwdziałanie czy sensowne zapobieganie?

Mówca starał się otworzyć oczy na możliwości i już prowadzone praktyczne działania w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu dzieci i młodzieży. Zadał mnóstwo pytań dotyczących wspólnych działań. Mówił o otwartości wspólnot i działaniach podejmowanych często spontanicznie, przytaczając przykłady osób i akcji prowadzonych na terenie Goleniowa oraz innych obszarach. Mówił o społeczności współpracującej, zróżnicowanej pod każdym względem, ale mającej cel! Zwrócił uwagę na informację o partnerskich działaniach, na znaczenie diagnozy, aktywizacji, integracji i... edukacji. Przytoczył przykłady rozwiązywania problemów społecznych w terenie - związane z porządkiem, estetyką, kulturą zachowania... Apelował o budowanie swojej społeczności.

Swoje refleksje zakończył tymi słowy: „Żaden człowiek nie jest samotną wyspą, każdy stanowi ułamek kontynentu (…) i autentycznie liczę na to, że coś się wydarzy między nami”.

Konferencje i inne działania dadzą efekt po jakimś czasie. Wynik społeczny i ekonomiczny będzie uzależniony od aktywności i zaangażowania różnych grup społecznych.

Czytaj też:relację z II części konferencji