Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kapliczka Warszawskie Pragi z Ulicy Ząbkowskiej róg Markowską

Redakcja
Kapliczka Warszawa Praga Ząbkowska róg Korsaka
Kapliczka Warszawa Praga Ząbkowska róg Korsaka Ewy Sass-Biernat
ulica Ząbkowska – jedna z najbardziej znanych ulic warszawskiej Pragi, w obecnej dzielnicy Praga-Północ, prowadząca od ul. Targowej na wschód. Ulica Markowska na Szmulowiźnie w Warszawie biegnie od ulicy Kijowskiej do ulicy Białostockiej.

Przy Ząbkowskiej znajdował się m.in. ratusz Skaryszewa (na rogu Targowej) i folwark Szmula Zbytkowera. W 1770 ulicę w rejonie dzisiejszej ul. Markowskiej przecięto wałem, przy którym stanęły rogatki Ząbkowskie, zlikwidowane ok. 1889 gdy włączono Szmulowiznę do Warszawy. W miejscu folwarku w końcu XIX w. powstała wytwórnia spirytusu (obecnie Centrum Praskie Koneser). Na Ząbkowską prowadzi jedno z wyjść z Bazaru Różyckiego. Po obu stronach ulicy zachowały się zabytkowe domy mieszkalne z przełomu XIX i XX wieku, zamieszkiwane kiedyś w znacznej części przez społeczność żydowską. W ostatnich latach wybudowano kilka nowych budynków w miejscu zabudowy wcześniej zniszczonej. Stare zabytkowe domy sukcesywnie poddaje się rewitalizacji. W 1919 ulicą poprowadzono linię tramwajową w stronę Michałowa (pętle przy nasypie kolejowym na ul. Radzymińskiej i Kawęczyńskiej obok Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego), zlikwidowaną w 1968 – pozostawiono wtedy jeden tor służący do wyjazdów tramwajów z zajezdni przy ul. Kawęczyńskiej. Ostatecznie tramwaje wycofano w 2000, gdy przeprowadzono kapitalny remont ulicy. Kontrowersje wzbudzało zastąpienie zabytkowego bruku asfaltem, ostatecznie brukowana nawierzchnia pozostała na krótkim odcinku między Targową i Brzeską. Przez kilka lat na początku września organizowane było Święto ulicy Ząbkowskiej. Prezentowały się na nim okoliczne galerie, prascy artyści i organizacje pozarządowe, odbywały się wystawy, happeningi, pokazy filmów i konkursy dla dzieci, a na scenie rozstawionej przy skrzyżowaniu z ul. Brzeską – koncerty. Ostatnie Święto ulicy Ząbkowskiej obchodzono w 2011, w kolejnych latach jego organizację zarzucono .

Ulica Markowska na Szmulowiźnie w Warszawie biegnie od ulicy Kijowskiej do ulicy Białostockiej.
Nazwę Markowskiej otrzymała, tak jak wiele ulic Szmulowizny wytyczonych w tamtym okresie, od nazwy miejscowości Marki, znajdującej się na wschód od Pragi. Została wytyczona około 1910 roku. Jednak już pod koniec XIX wieku na planach istnieje zarys ulicy przypominający usytuowaniem obecną Markowską. Był to nasyp, który stanowił pozostałość po Wałach Lubomirskiego i spełniał rolę drogi dojazdowej do Dworca Terespolskiego Tereny, przez które przebiegała Markowska w kierunku obecnej ulicy Białostockiej, nazywane były w połowie XIX wieku Kolonią Pasztejna. Za czasów młynarza Szmula Pasztejna obracały się tu skrzydła dwóch wiatraków. Jeden przetrwał aż do 1896 roku, choć już w 1859 roku dużą część Kolonii Pasztejna oddzielono dla bocznic i rozjazdów drogi żelaznej warszawsko-petersburskiej. Bliżej Ząbkowskiej urządzono magazyny skarbowe ("kazionnyj skład") win i napojów alkoholowych rosyjskiego monopolu państwowego. Dokonywano tu rektyfikacji surowego spirytusu, produkowano wódki gatunkowe. W późniejszych latach, po I wojnie światowej, była to wytwórnia nr 1 polskiego Państwowego Monopolu Spirytusowego. W 1998 roku na terenie Wytwórni Wódek "Koneser" od strony ulicy Markowskiej zostało otwarte całoroczne ujęcie wody oligoceńskiej. Obecnie jest nieczynne a budynek w którym mieściło się ujęcie wody ma zostać wkrótce wyburzony. Na rogu ulic Ząbkowskiej i Markowskiej znajduje się krzyż metalowy z drewnianą kapliczką. W 1994 roku w narożniku ulicy Białostockiej i Markowskiej Spółdzielnia Mieszkaniowa "Rzemiosło" oddało do użytku nowoczesny budynek mieszkalny. W 2009 roku przeprowadzano rewitalizacje kamienic pod nr 12 i 14. W latach 2012-2013 pod nr 10 wzniesiona budynek mieszkalny - Arte Praga Po koniec listopada 2012 roku wymieniono nawierzchnie na całym odcinku ulicy. W styczniu 2013 roku z uwagi na zagrożenie katastrofą budowlaną wykwaterowano na mocy decyzji PINB wszystkich mieszkańców kamienicy pod nr 16. Następnie przeprowadzono zabezpieczanie budynku.W okresie 1770-1889 na rogu Markowskiej i Ząbkowskiej stały rogatki ząbkowskie. W latach 1924-1952 pod nr 18 znajdowała się Mennica Państwowa. Pod nr 15 działała przed II wojną światową firma cukiernicza S. Dmochowskiego. W 1969 roku budynek przy Markowskiej 6 ubiegał się o zaszczytny tytuł "Mistera" Warszawy. Tytułu jednak nie zdobył. Do 2000 roku krótka uliczka Bronisława Wieczerkiewicza łącząca Markowską i Brzeską nosiła nazwę ulicy Markowskiej. Ulica Markowska stanowi granicę osiedla "Kijowska" jak również rozgranicza Starą Pragą i Szmulowizną.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Bydgoska policja pokazała filmy z wypadków z tramwajami i autobusami

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto