Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kapliczki z Chlewisk

Redakcja
Świątek w parku pałacowym w Chlewiskach.
Świątek w parku pałacowym w Chlewiskach. Grzegorz Biernat
Znany Animator Kultury z Wieliszewa Pan Grzegorz Biernat Sfotografował dwa ciekawe Obiekty Sakralne

Chlewiska - rys historyczny
Początki Chlewisk sięgają XII wieku - Pierwszym właścicielem tych dóbr był Piotr Dunin ze Skrzynna, Starosta Kraśnicki, Wrocławski i Kaliski, który w 1121 r. wybudował kościół, zaś w 1135 r. zachodnią część pałacu. Kolejnymi właścicielami Chlewisk byli Odrowążowie, którzy od nazwy rodowej posiadłości przyjęli Nazwisko Chlewickich. Oni to rozbudowują miejscowy kościół i dobudowują wschodnią część pałacu. Dzięki zasługom Jakuba, Mikołaja i Piotra Chlewickich Kazimierz Wielki w roku 1360 przenosi ich dobra na prawa magdeburskie. Na wzmiankę zasługuje jeszcze inny (żyjący w XVII w.) Mikołaj Chlewicki - w okresie Potopu Szwedzkiego był on dowódcą eskorty króla Jana Kazimierza podczas jego wyprawy na Śląsk.W drugiej połowie XVIII w. Chlewiska przechodzą w ręce rodziny Podkańskich (Józefa oraz Aleksandra).
W 1801 r. dobra Chlewisk liczące 14 400 ha stają się własnością Hrabiego Stanisława Sołtyka (Posła Sejmu Czteroletniego, jednego z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Marszałka Sejmu w 1811r.) oraz jego syna Romana (Generała, uczestnika Kampanii Napoleońskich oraz Powstania Listopadowego) - byli oni właścicielami Chlewisk od 1801 do 1831 r.
Wtedy właśnie zaczyna się szczególny okres rozkwitu Chlewisk i okolicznych terenów: w Chlewiskach w latach 1811-1825 powstaje walcownia blach i fabryka gwoździ (surowiec do produkcji dostarczany jest przez wielki piec w Aleksandrowie powstały już w 1727 r.), w 1820 r. w Aleksandrowie powstaje następny wielki piec. Chlewiska wchodzące w skład Staropolskiego Okręgu Przemysłowego są wówczas jednym z największych ośrodków przemysłowych wschodniej Polski. Niestety, w roku 1831 w odwecie za działalność patriotyczną Stanisława i Romana Sołtyków (na wniosek Romana w roku 1830 dokonano detronizacji cara Mikołaja I) ich dobra zostają skonfiskowane - Stanisław umiera, zaś Roman udaje się na Emigrację do Francji. W 1882 r. do Chlewisk przybywa Francuskie Towarzystwo Metalurgiczne - rozpoczyna się budowa wielkiego pieca opalanego węglem drzewnym, który będzie pracował aż do 1940 r. dając 5 tys. ton surówki rocznie.
W latach 1895-1912 dobra Chlewisk są własnością hrabiego Ludwika Platera, a następnie jego synów: Zygmunta i Konstantego - w tym czasie powstaje odlewnia w Chlewiskach. Gmina Chlewiska posiada też bogatą tradycję niepodległościową. W okresie Powstania Styczniowego 22 kwietnia 1863 r. pod Stefankowem doszło do potyczki wojsk gen. Langiewicza z wojskami carskimi - oddział powstańczy płk Dionizego Czachowskiego stoczył tu zwycięską bitwę z Moskalami dowodzonymi przez mjr Dońca Chmielnickiego. Czachowski z oddziałem liczącym 438 powstańców przybył od strony Niekłania (blisko 1000 żołnierzy pozostawił w tzw. Piekle Niekłańskim). Około godziny 9.00 szpica oddziału została ostrzelana przez Moskali, których siły liczyły około 350 ludzi. Powstańcza kompania strzelców i dwie kompanie kosynierów pod wodza Dobrogojskiego wyszły na tyły wroga - to przesądziło o losach bitwy, która w ostatniej fazie przyniosła rzeź wojsk rosyjskich Lata II Wojny Światowej to okres szczególnej martyrologii mieszkańców gminy Chlewiska. Na obszarze gminy działał oddział mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala". 11 kwietnia 1940 r. w odwecie za pomoc udzielaną oddziałowi "Hubala" Niemcy spalili wieś Skłoby i rozstrzelali w lesie pod Stefankowem 215 mieszkańców tej miejscowości (wieś Skłoby jest odznaczona Krzyżem Grunwaldu III klasy). Podobny los spotkał 75 mieszkańców Stefankowa, których stracono w miejscowości Firlej koło Radomia 4 kwietnia 1940 r. Cmentarz21 sierpnia 1944 r. pod Antoniowem żołnierze 4 Pułku Piechoty Legionów AK pod dowództwem mjr Józefa Włodarczyka stoczyli całodzienny zwycięski bój z oddziałami niemieckimi. 4 Pułku Piechoty AK uczestniczył w koncentracj oddziałów AK, które miały nieść pomoc walczącej Warszawie. W czasie boju żołnierze AK zdołali zająć Antoniów i utrzymali go pomimo zaciekłych ataków oddziałów niemieckich. W bitwie pod Antoniowem Niemcy stracili 150 żołnierzy, 12 samochodów oraz 60 sztuk broni palnej. Straty AK: 8 zabitych i 8 rannych..

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto