Kariera w zasięgu ręki

Niektórzy z nas na kolejnych latach studiów uświadamiają sobie konieczność życia na własny rachunek. Właśnie, dla niektórych to konieczność, a dla innych czysta przyjemność. Tym drugim rynek pracy przypomina laboratorium, w którym próbują swoich sił, zdolności i motywacji. Do których ty sam siebie zaliczasz? Jeżeli po studiach nie wyjedziesz za granicę w poszukiwaniu chleba, będziesz zmuszony radzić sobie w polskich warunkach.

Wybiegając w przyszłość

Wybór kierunku studiów - od tego wszystko się zaczyna. Często jest dziełem przypadku, u innych wpływ rówieśników bądź autorytetu. Kolejni kierowali się ekonomicznymi kryteriami wybiegając myślą w przyszłość. Jednak jakikolwiek nie byłby twój scenariusz jedno musisz sobie uświadomić. Uczelnia przyjmując ciebie na studia powinna uwzględniać cały trzy - bądź pięcioletni proces kształcenia. Nie chodzi tylko o program dostosowany do wymagań Państwowej Komisji Akredytacyjnej (PKA). Gospodarka bardzo szybko zmienia się. Nie zawsze jest możliwe dopasowanie programu studiów do aktualnych warunków na rynku pracy. W Polsce nadal występuje nierównowaga między popytem i podażą pracy. Jedną z naszych niechlubnych rekordów jest najwyższa stopa bezrobocia młodzieży wśród krajów UE (43%). Natomiast bezrobocie absolwentów szkół wyższych w IV kwartale 2003 r. wynosiło około 30%. Są to tylko liczby, z którymi nie musimy mieć nic wspólnego.

Kiedy studiujemy na uczelni niepublicznej oznacza to być może, że już osiągnęliśmy sami, bądź w spadku po rodzicach, pewien poziom życia. Mimo to, trzeba wymagać od uczelni, ponieważ koniunktura nie jest stabilna. Dziś stać ciebie na opłacenie czesnego. Jutro może być inaczej. Uczelnia bierze na siebie obowiązek takiego kształcenia, które wybiega w przyszłość uwzględniając dynamikę rynku. Za pięć lat sytuacja absolwentów twojego kierunku studiów będzie zupełnie inna niż dziś. Przepowiadanie przyszłości może wyrażać się np. w nauce języka obcego biznesowego, programów księgowych (CDN Optima, Symfonia), systemów zarządzania firmami (ERP), statystycznych (SPSS) czy graficznych (Corel). Są to rzeczy, które przydadzą się na wielu stanowiskach pracy. Nie wystarcza bowiem już komunikatywny angielski i znajomość pakietu MS Office. Brakuje nam na uczelni dodatkowych warsztatów, szkoleń zawodowych, by nabyć umiejętności potwierdzone certyfikatem.

Nauka przedsiębiorczości

Parafrazując słowa Kennedy'ego: "Nie pytaj, co uczelnia może zrobić dla ciebie, pytaj co ty możesz zrobić dla uczelni" (czytaj: sami dla siebie). Podczas studiów powinniśmy wykazywać się aktywną postawą wobec problemów rynku pracy. Organizujmy się, twórzmy koła przedsiębiorczości. Zapraszajmy praktyków biznesu. Niech przedstawiciele firm podpowiedzą nam, jak przygotować się do wykonywania swojej profesji. Niektórzy z nas narzekają na bezużyteczność wiedzy przekazywanej na wykładach. Same studia nie wystarczą. Dają ci bazę do tego, by stać się na tyle kreatywnym, aby znaleźć swój pomysł na biznes. Jeżeli marzysz o satysfakcjonującej i dobrze płatnej pracy nie polegaj tylko i wyłącznie na samych wykładach. One są ważne, ale nie najważniejsze. Rozwiązaniem są np. "case study", na których specjaliści różnych branż przedstawialiby sytuację na rynku.

Inkubator przedsiębiorczości

Twoja aktywność w środowisku studenckim może posłużyć się czemuś konkretnemu w twojej karierze. W ten sposób zdobytą wiedzę i umiejętności możesz wykorzystać twórczo do założenia własnej działalności gospodarczej. Ten nurt przedsiębiorczości akademickiej określa się jako transfer wiedzy i technologii z uczelni do gospodarki. Firmy zakładane przez studentów czy absolwentów (a także pracowników naukowych) w celu wdrażania wyników własnych badań nazywa się "firmami odpryskowymi" (ang. "spin-off"). Niektórych przeraża fakt, że do założenia własnej firmy potrzeba wielu formalności. Jeżeli przy wejściu do urzędu trzęsą ci się ręce, to być może znak, że warto na początku skorzystać z Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości. Celem AIP jest pomoc w realizacji przedsiębiorczych marzeń i w prowadzeniu własnej firmy, poprzez wspieranie i udzielanie wszelkiej pomocy związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej (www.inkubatory.pl). Rzucając na barki tej instytucji wszelkie formalności możesz spokojnie skupić się na robieniu dobrego interesu.

Praca na swoim

Trzeba sobie szczerze powiedzieć, że nie każdy jest uzdolniony do rozkręcenia własnego biznesu. Dominującym wzorem kariery zawodowej staje się dobrze płatna, satysfakcjonująca praca najemna. Pewne badania na terenie Wielkopolski ujawniły swoiste "biznesowe marnotrawstwo" polegające na tym, że projekty wnoszone przez przedsiębiorców akademickich do inkubatorów są zazwyczaj od początku traktowane w skali przedsięwzięcia typu "small business". Tej niekorzystnej sytuacji sprzyja deprymująca świadomość barier finansowych i organizacyjnych. W rezultacie wiele projektów, które mogłyby być pomysłami na większe przedsięwzięcia zostają w zarodku stłamszone za sprawą tego, że myśli się o nich, jak o biznesie małego kalibru. Wzbudza to wątpliwości, czy brak inicjatywy gospodarczej przez absolwentów szkół wyższych jest spowodowany po prostu brakiem odpowiednich predyspozycji czy też mentalnością blokującą nasze potencjalne możliwości. Ośrodki przedsiębiorczości przychodzą tu ze wsparciem "miękkim" polegającym na formach takiej aktywności, które nie przynoszą korzyści materialnych. Działania te obejmują: szkolenia, kursy i spotkania z przedsiębiorcami. Takie stymulowanie postaw przedsiębiorczości może sprzyjać zakładaniu własnej firmy. Doradztwo biznesowe i działalność szkoleniowa to nieocenione wsparcie na początku własnej działalności.

Humanista na rynku pracy

Wyżej opisana działalność dotyczy takiej firmy, której podstawą funkcjonowania jest komercjalizacja wyników badań naukowych. W sytuacji humanistów rzecz ma się trudniej. Zarządzanie myślą, czasem i zasobami ludzkimi, to branże, w których coraz trudniej wprowadzić nowe technologie. Innowacyjność jest sprawą jakości badań naukowych, które w przytłaczającej większości trafiają tutaj do szuflady. Miałeś kiedykolwiek na zajęciach wrażenie, jakby profesor żył w innym świecie? Pracownicy naukowi, podobnie jak duchowni, żyją czasami w oderwaniu od rzeczywistości gospodarczej. Nie posiadają tej wiedzy, której spragnieni są studenci. Jak się uczyć, by następnie potrafić pracować? Przystępując do pisania pracy magisterskiej warto zapytać siebie, do czego w przyszłości będę mógł wykorzystać wyniki swoich badań. Próba odpowiedzi na tak trudne pytanie może zainspirować ciebie do pogłębienia tajników branży, z którą wiążesz swoją przyszłość. Dziedzina, w której z pewnością odnajdzie się każdy humanista to human resources. Takie stanowiska, jak: koordynator ds. HR, menedżer personalny, rekruter, specjalista ds. kadr i płac czy trener, chodź dotyczą zbliżonej działalności, są obiektem pożądań wielu absolwentów. Praca wydaje się tu łatwa, wymagająca jedynie wysokich kompetencji interpersonalnych oraz wysokiej kultury osobistej. Czy tak jest na prawdę? Podczas tygodnia dokonałem lustracji najczęściej odwiedzanych portali z ofertami pracy. Oprócz wyższego wykształcenia, doświadczenia zawodowego, prawa jazdy, znajomości języków obcych oraz pakietu MS Office pracodawcy oczekują: znajomości rynku szkoleń i doradztwa personalnego, umiejętności przygotowywania programów szkoleniowych, prowadzenia rozmów handlowych, praktycznej znajomości Prawa Pracy, dobrej znajomości narzędzi HR, a także umiejętność dokonywania analiz z wykorzystaniem źródeł internetowych i innych mediów. Większość umiejętności z tej listy jesteś w stanie nabyć już w trakcie studiów.

Pozostać sobą

Przedsiębiorczość to umiejętność radzenia sobie na rynku pracy. Próbujesz wykorzystać swoją pasję do znalezienia tam własnego miejsca. Jeżeli przetrwasz próbę czasu - zwyciężysz!