Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika w Korytnica

Redakcja
Kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika w Korytnica powiat Węgrowskim
Kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika w Korytnica powiat Węgrowskim J.j .
Ten Kościół parafialny św. Wawrzyńca Męczennika w Korytnica powiat Węgrowskim bierze udział w międzynarodowej Akcji Społecznej PT " Kościół " Pobyt w Korytnicy miał być natchnieniem dla Bolesława Prusa do napisania noweli Anielka.

Pierwsza wzmianka historyczna o Korytnicy, zwanej pierwotnie Koritnicza (Korithnicza), pochodzi z 1419 roku i dotyczy nadania 10 włók ziemi dla wsi Jaczewo koło Korytnicy - przez księcia mazowieckiego Janusza I (ok. 1340-1429). Nazwa geograficzna pochodzi od wyrazu "koryto" i była nadawana osadom położonym na brzegu rzek lub w wąskich dolinach. Kolejna informacja o Korytnicy pochodzi z lat 1414-1425 i wspomina tę włość przy okazji podziału dóbr pomiędzy właścicielami wsi Brześce i Świętochów. Parafia w Korytnicy - zdaniem niektórych historyków - została erygowana ok. 1427 roku, a jej uposażenie stanowiły początkowo dwie włóki ziemi. W 1439 roku miała miejsce lokacja Korytnicy na sześćdziesięciu włókach ziemi. W 1462 roku parafia korytnicka należała do diecezji płockiej, a jej kolatorami byli kolejni książęta mazowieccy. Pierwszy kościół został zbudowany w 1464 roku. Plebanem korytnickim w latach 1467-1475 był ks. Jan. W 1487 roku tę funkcję pełnił ks. Andrzej, a w 1493 roku ks. Paweł z Piotrowic. W XVI wieku Korytnica była królewszczyzną i dlatego też wśród pierwszych kolatorów korytnickiej świątyni znalazła się królowa Bona Sforza d'Aragona (1494-1557). W 1528 roku księżna mazowiecka Anna (ok. 1489-po 1557) włączyła parafię w Korytnicy do uposażenia księży mansjonarzy kościoła św. Jana w Warszawie. Według lustracji z 1564 roku Korytnica należała wówczas do starostwa liwskiego. Dokument lustracyjny stwierdza dalej, że w Korytnicy istniał drewniany kościół, na który wieś płaciła dziesięcinę. Kolejna drewniana świątynia została wzniesiona w 1748 roku dużym nakładem starosty korytnickiego - Kajetana Węgierskiego. W 1794 roku kościół w Korytnicy posiadał własnego proboszcza i odzyskał prawa kościoła parafialnego. W latach 1796-1797 parafia korytnicka należała do dekanatu kamieńczykowskiego w diecezji płockiej. Od 1818 roku weszła w skład nowej diecezji janowskiej czyli podlaskiej, a od 1819 roku w skład dekanatu liwskiego. W dniu 15 grudnia 1836 roku starostwo niegrodowe korytnickie nabył od rządu Ignacy Sobieski (1792-1854), ostatni dzierżawca tychże dóbr (1821-1856) i jego żona Maria z Zaleskich (1796-1844). Obecny murowany kościół pw. św. Wawrzyńca został zbudowany w latach 1875-1880, według projektu arch. Bolesława Pawła Podczaszyńskiego (1822-1876) i arch. Bronisława Brodzic-Żochowskiego (1836-1911), staraniem kanonika Kolegiaty Kaliskiej ks. Jana Radomyskiego (1814-1898), proboszcza korytnickiego (1857-1898). Pracami budowlanymi kierował majster murarski Paweł Jakobi z Białegostoku. Świątynię konsekrował w XVII niedzielę po Zesłaniu Ducha Świętego, czyli dnia 12 września 1880 roku ks. abp Wincenty Teofil Chościak-Popiel (1825-1912), biskup kujawsko-kaliski (1875-1883), brat Wacława Chościaka Popiela z Turny (1811-1899), który był przewodniczącym komitetu budowy świątyni (od 1876; w 1895 roku ufundował ambonę). W jego rezydencji w Turnie znajdowała się prywatna kaplica pw. św. Pawła Apostoła. Członkiem Komitetu Budowy i wielkim dobrodziejem był również znany pisarz i działacz rolny Tymoteusz Łuniewski h. Łukocz (1847-1905) oraz jego żona Maria Izabela z Boglewskich (ur. 1835) - właściciele Korytnicy w latach 1874-1902. W jubileuszowym roku 1900 została wzniesiona wieża wraz z kaplicą Matki Bożej Nieustającej Pomocy - kosztem parafian i staraniem ks. prał. Ignacego Jasińskiego (1860-1944), miejscowego proboszcza (1898-1939). Do kolatorów tegoż kościoła od 1902 roku należał również kolejny właściciel majątku Korytnica Teodor Holder-Egger (1852-1929) i jego żona Maria ze Szretterów (1875-1941), posłanka na Sejm RP (1922-1927) i znana działaczka Związku Ludowo-Narodowego. W czasie I wojny światowej na początku sierpnia 1915 roku wycofujące się wojska rosyjskie zabrały z wieży kościelnej cztery dzwony. Podczas kolejnej II wojny światowej w nocy z 10 na 11 sierpnia 1944 roku wieża kościoła została zaminowana i wysadzona w powietrze przez wojska niemieckie, a razem z nią kaplica Matki Bożej. Zniszczeniu uległy wówczas szyby, dach kościoła oraz pobliskie budynki. Co więcej, żołnierze niemieccy rozebrali część parkanu i bramę, by móc wjeżdżać samochodami na cmentarz przykościelny, a także dokonali grabieży w kościele, na plebanii i w pomieszczeniach służby kościelnej. Pierwszą odbudowę ze zniszczeń podjął ks. Teodor Jastrzębski (1883-1956), proboszcz korytnicki (1939-1945). W 1960 roku ks. Jan Kurowski (1904-1991), ówczesny administrator (do 1963), odbudował wieżę i kaplicę. W 1990 roku - staraniem ks. Czesława Mazurka - zostały zainstalowane nowe 25 - głosowe organy, które wykonał Marian Nawrot z Wronek. Warto jeszcze zaznaczyć, iż na terenie parafii w pałacu (zbudowany w latach 1884-1886) rodziny Popielów w Turnej istniała prywatna pałacowa kaplica pw. św. Pawła. W dniu 25 czerwca 1935 roku - za czasów Kazimierza Popiela (ur. 1886) - została ona zlikwidowana, a ołtarz i sprzęt liturgiczny zostały przeniesione do kaplicy Najświętszego Serca Pana Jezusa w Korytnicy, która znajdowała się w domu ludowym zwanym też "domem tercjarskim". W dniu 12 października 1944 roku ks. Czesław Sokołowski (1877-1951), biskup tytularny Pantacomia (04.10.1919), sufragan (1919-1946) i administrator apostolski diecezji siedleckiej czyli podlaskiej (1940-1946), erygował w Domu Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszego Serca Jezusowego kaplicę półpubliczną (oratorium semipublicum). Kaplica i dom zakonny zostały zamknięte w 1984 roku. Obok kościoła stoi piętrowa, murowana plebania, zbudowana w latach 1976-1977, staraniem ks. ks. Eugeniusza Zabłockiego (prob. 1975-1988). Naprzeciw kościoła po drugiej stronie drogi znajduje się dom parafialny, zbudowany w 1905 roku przez wspomnianego ks. prał. Ignacego Jasińskiego. Obecnie mieszkają w nim wikariusz i organista. Na posesji parafialnej stoi jeszcze była ochronka zwana "Watykanem", wzniesiona przez ks. I. Jasińskiego. Po wojnie budynek został przejęty przez władze komunistyczne. W latach 1992-1993 został odzyskany na własność parafii. Obecnie mieszczą się tam: Biblioteka Gminna, Urząd Gminy, Policja i sklep.

Korytnica – wieś gminna w Polsce w województwie mazowieckim, w powiecie węgrowskim, w gminie Korytnica.
Położona na Wysoczyźnie Kałuszyńskiej nad rzeką Korycianką (Strugą). Lokalny ośrodek usługowy dla rolnictwa. Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie liwskim ziemi liwskiej województwa mazowieckiego . W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa siedleckiego. Korytnica położona jest na terenie historycznej ziemi liwskiej na Mazowszu. Wzmiankowana po raz pierwszy w 1419 roku jako wieś na skraju Puszczy Koryckiej. Była własnością książęcą, później królewską. Ok.1427 roku w Korytnicy została erygowana parafia podległa diecezji płockiej. Od XVII wieku do połowy XIX wieku Korytnica była starostwem niegrodowym. Od 1795 roku w zaborze austriackim, od 1809 roku w Księstwie Warszawskim, od 1815 roku w Królestwie Kongresowym. Po 1918 roku w granicach Polski. Pod koniec XVIII wieku należała do szambelana królewskiego Szymona de Cortielli. Od 1836 roku majątek Korytnica należał do ziemianina Ignacego Sobieskiego, a później do hrabiego Adama Ronikiera, który był producentem sera limburskiego zwanego ronikierowskim. W drugiej połowie XIX wieku w Korytnicy i jej okolicach badania etnograficzne prowadzili: Zygmunt Gloger, Jan Karłowicz i Zygmunt Noskowski. W latach 1874-1902 miejscowość była własnością Tymoteusza Łuniewskiego, etnografa i wybitnego agronoma, który gościł u siebie m.in.: Bolesława Prusa i Józefa Ignacego Kraszewskiego. Na początku XX wieku majątek Korytnica stał się własnością rodziny Holder-Eggerów. Teodor Holder-Egger był znanym lokalnym działaczem społecznym. Maria ze Szretterów Holder-Eggerowa była posłanką na Sejm II Rzeczypospolitej i działaczką Ligi Narodowej. W sierpniu 1915 ustąpiły władze rosyjskie i Korytnica znalazła się pod okupacją niemiecką. W pierwszej połowie roku 1916 Niemcy zaczęli przekazywać Polakom niektóre urzędy. Po odejściu armii niemieckiej w końcu roku 1918 powstała polska administracja. W wyborach 26 stycznia 1919 zwyciężyła Narodowa Demokracja przed PSL Wyzwolenie. Na początku czerwca 1919 odbyły się strajki pracowników folwarcznych. Między 8 a 10 sierpnia 1920 wkroczyła Armia Czerwona. Okupacja radziecka trwała do 20 sierpnia 1920. 11 września 1939 wkroczyły wojska hitlerowskie. Wielu mieszkańców Korytnicy zginęło wskutek terroru okupanta. Powstało zbrojne podziemie ZWZ-AK rejonu Węgrów. Uczestniczyło m.in. w akcji „Burza” 8 sierpnia 1944. 11 sierpnia 1944 Korytnicę zajęła Armia Czerwona.
Po powstaniu III Rzeczypospolitej w dniu 27 maja 1990 odbyły się wybory do Rady Gminy Korytnica, składającej się z 20 osób. 18 czerwca 2002 ustanowiono herb i flagę Gminy Korytnica.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto