Książka za recenzję - "Lalka" Taylor Stevens

Uraduje się sprawiedliwy, gdy ujrzy pomstę. Ten cytat dobrze oddaje fabułę powieści Lalka Taylor Stevens, stanowiącej trzeci tom serii thrillerów o Vanessie Michael Munroe. Kończąc recenzję poprzedniego (Niewinna), napisałem, że dam autorce szansę na rehabilitację. Uczyniłem to i nie popełniłem błędu.

Główna bohaterka jest specjalistką w zdobywaniu informacji. Żyje z kosztownych zleceń, na które stać tylko nielicznych i tych, którym zależy na jej specyficznych zdolnościach. To kobieta, która nie boi się przeszkód, wie na co ją stać, zna swoją wartość i cenę oraz często zostawia za sobą trupy. Nic dziwnego, że czasem ktoś próbuje się na niej mścić. Duchy przeszłości odzywają się w najmniej oczekiwanym momencie. Nie inaczej jest i tym razem.
Dziewięć miesięcy po wydarzeniach opisanych w Niewinnej Munroe zostaje postrzelona na oczach ukochanego i odwieziona do szpitala. Miles Bradford nie znajduje jej w szpitalu. Rozpoczyna zakrojoną na szeroką skalę akcję poszukiwawczą, a uprowadzona Michael otrzymuje propozycję nie do odrzucenia.

Lalka bardzo różni się od Niewinnej i przypomina pierwszą część cyklu (Informacjonistkę). Tym razem fabuła skupia się na odnalezieniu głównej bohaterki i jej walki o uwolnienie dziewczynki, będącej żywym, drogocennym towarem. Munroe ma dostarczyć klientowi przesyłkę, a szantaż sprawia, że nie może odmówić zleceniodawcy. Tym bardziej, że tylko ona może wykonać zadanie.

Na kartach utworu, oprócz Munroe i byłego najemnika (Bradforda), ponownie pojawiają się, między innymi: przyjaciel z młodości i siostrzenica głównej bohaterki oraz Karen Breeden, która była „agentką” Michael, a w omawianej powieści stała się jednym z czarnych charakterów. Oprócz wymienionych wyżej, autorka wykreowała dużo nowych postaci. Są nimi: współpracownicy Bradforda, tajemniczy klient i szantażyści. Ale oni wszyscy zostali przyćmieni przez Michael i jej partnera.
Miles stał się bardzo istotny dla fabuły i skupia się ona nim w dużym stopniu. Został drugim głównym bohaterem. Taylor rozbudowała jego portret psychologiczny, skupiła się na przeszłości i więzi emocjonalnej łączącej go z Michael. Bradford jest nie tylko jej kochankiem, opiekunem i współpracownikiem, to także były wojskowy, specjalista i właściciel pewnej organizacji, której działalność stara się utrzymać w tajemnicy. Jego również, tak jak Munroe, prześladują duchy przeszłości i sprawiają, że jest nie tylko dowódcą odpowiedzialnym za swoich ludzi, ale także jednostką żądną zemsty i sprawiedliwości.
Munroe pozostała, na szczęście, taką, jaką ją poznałem. To twarda i bezkompromisowa kobieta-kameleon, potrafiąca dopasować się do każdego otoczenia, zmienić wygląd i stać się "mężczyzną", znająca wiele języków oraz walcząca do końca, nawet za sprawę, z góry skazaną na porażkę. Ponadto jest uczciwa, uczuciowa i potrafi zabić gołymi rękami niemal każdego przeciwnika. Autorka zagłębiła się w jej relacje rodzinne, co uzupełniło charakterystykę bohaterki.

Z pozostałych postaci należy wymienić: Logana, Samanthę Walker, Neevę Eckridge i Valona Lumaniego. Oprócz tego pierwszego, pozostałe to nowe postacie. Logan, gej i najbliższy przyjaciel Michael, jest w Lalce przedmiotem szantażu. Walker to współpracownica Bradforda, która za pomocą własnych walorów fizycznych, inteligencji i przebiegłości potrafi omotać każdego mężczyznę i wyciągnąć z niego niezbędne informacje. Eckridge jest nastolatką, żywym towarem i tytułową lalką. To humorzasta, uparta i pełna zawziętości kobietka, która w pewnym momencie przechodzi diametralną metamorfozę. A ostatni z nich? Lumani jest dość skomplikowanym bohaterem. Nie tylko dla tego, że trudno go jednoznacznie ocenić, choć przeważają w nim negatywne pierwiastki. To marionetka, jeden z szantażystów, który zna tylko jeden sposób życia. Bohater czuje się wiecznie niedoceniany, niesprawiedliwie oceniany i jest niejednoznaczny moralnie.
Takich postaci pojawia w Lalce dużo więcej. Wszystkie są charakterystyczne, zaskakujące, wielowymiarowe i sprawiające wrażenie żywych. Większość z nich da się lubić.
Ale nie bez powodu skupiłem się na wyżej wymienionych. Z częścią z nich wiążą się niezakończone wątki z poprzednich książek serii, a ich losy potoczyły się w zupełnie nieoczekiwanych i zaskakujących kierunkach.

Napisałem, że Lalka bardzo różni się od Niewinnej i tak jest w istocie. Konstrukcyjnie została podzielona na dwie główne części: zaginięcie i poszukiwania Michael oraz zrealizowanie przez nią zlecenia. W pierwszej pierwszoplanową rolę odgrywa Bradford, a w drugiej Munroe. Tak wyrazistego rozgraniczenia wcześniej nie było. Poza tym, niektóre rozdziały skupiają się wyłącznie na Neevie Eckridge i Valonie Lumanim.
Stevens rozszerzyła także świat przedstawiony. Fabułę osadziła w: Dallas w Teksasie, przestrzeni powietrznej między USA (nad Zatoką Meksykańską), Zagrzebie w Chorwacji, Gatesville i Irving w Teksasie, Miren-Konstanjevice w Słowenii, Las Colinas w Teksasie, Provie, okolicach Verony i okolicach Montebruno we Włoszech, Houston w Teksasie i w Mediolanie we Włoszech (miejsca wymieniłem zgodnie z przebiegiem fabuły). Bohaterowie przebywają w luksusowych posiadłościach, siedzibach firm, magazynach, lokalach i na lotniskach. A to wszystko autorka opisała na, zaledwie, trzystu czterdziestu trzech stronach powieści.
Ostatnią i chyba bardzo ważną różnicą, w stosunku do poprzedniej książki Stevens, jest fakt, że Lalka nie nudzi, nie jest przegadana. Wręcz przeciwnie. To dynamiczna powieść pełna nieoczekiwanych i zaskakujących zwrotów akcji. Czytelnicy znajdą w niej także pościgi, wybuchy i strzelaniny.

Co ważne, pisarka po raz kolejny poruszyła ważny i trudny społeczny temat. W Informacjonistce (pierwszym tomie przygód Vanessy Michael Munroe) było to zaginięcie dziecka w Afryce, handel bronią i gwałty, w Niewinnej przetrzymywanie dziecka i nadużycia seksualne w sekcie religijnej, a w Lalce handel żywym towarem. Stevens ukazuje ludzką perfidię, bezkompromisowość, znieczulicę i żądzę pieniądza, który dla niektórych staje się jedynym bogiem. Nie bez znaczenia jest także fakt, iż główna bohaterka jej książek zawsze staje w obronie dzieci (dziewczynek). Myślę, że to ma duży związek z dzieciństwem pisarki, która urodziła się i wychowała w sekcie religijnej „Dzieci Boga”.

Co pozostało niezmienne? Błędy, ale na szczęście tym razem nie przeszkadzały mi w trakcie lektury. Są nimi: literówki, niedociągnięcia językowe i w składzie dtp. Nadal brakowało mi, niestety, przypisów tłumaczących zdania zapisane w obcym języku.

Wydawca zadbał o to, żeby projekt i opracowanie graficzne okładki zostało w rękach Zbigniewa Mielnika. To dobrze. Ponieważ stworzył on okładki do poprzednich części cyklu i linia została utrzymana. Tym razem zaprezentował siedzącą na krześle tyłem do odbiorcy kobietę, ze spuszczoną głową i związanymi rękami. Zdjęcie jest niepokojące i rodzi w czytelniku pytania o to, co się stało i co się wydarzy. Muszę przyznać, że okładki polskiego wydania twórczości Taylor Stevens podobają mi się dużo bardziej niż amerykańskiego.

Lalka dorównała Informacjonistce. To dynamiczna, zaskakująca powieść, która powinna zadowolić czytelników szukających dobrze skonstruowanej intrygi, sensacji na wysokim poziomie, nieoczekiwanych zwrotów akcji, zapadających w pamięć bohaterów oraz tych szukających drugiego dna. Ponieważ autorka zakończyła niektóre wątki jestem ciekawy, co wymyśli w kolejnym tomie przygód Vanessy Michael Munroe, którego wydanie w USA zostało zapowiedziane na ten rok.

Konrad Staszewski

Za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego dziękuję Wiadomościom24

Autor: Taylor Stevens
Tytuł: Lalka
Tytuł oryginału: The Doll
Przełożyła: Agnieszka Jacewicz
Projekt i opracowanie graficzne okładki: Zbigniew Mielnik
Wydawnictwo: Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o.o.
Data i numer wydania: 2014 r., I
Miejsce wydania: Poznań
Format i okładka: 135x215 mm, broszura szyta ze skrzydełkami
ISBN: 978-83-7818-465-2
Liczba stron: 344
Cena okładkowa: 34,90 zł.