Kulisy "Psychozy" - prekursora thrillerów psychologicznych

Z pewnością każdy słyszał o Alfredzie Hitchcocku i jego głośnym filmie "Psychoza". Wiele osób prawdopodobnie widziało ten film niejeden raz. Najbardziej rozpoznawalną sceną jest oczywiście morderstwo pod prysznicem, które przeszło do historii kina. Choć od jego produkcji minęło ponad 50 lat, thriller ten nadal przeraża i szokuje widza.

Stephen Rebello, zafascynowany tym wielkim reżyserem i samym filmem, postanowił napisać książkę na ich temat. W tym celu przeprowadził wywiady z ekipą pracującą przy produkcji filmu, w tym z samym Hitchcockiem. Książka stanowi zbiór faktów z życia reżysera i ciekawostek na temat powstawania filmu. Co więcej, zawiera w sobie wiele informacji na temat powieści Roberta Blocha pod tym samym tytułem oraz Eda Geina, zwanego Potworem z Wisconsin.

Według Rebello inspiracją do opisanych w "Psychozie" zbrodni był właśnie Ed Gein, seryjny morderca z Wisconsin. Ten dziwak i odludek, jak określali go sąsiedzi, mieszkał sam. Dzielił swój dom "jedynie" z dwiema kościami piszczelowymi, dwojgiem ludzkich ust zawieszonych na żyłce, garścią ludzkich nosów leżących na kuchennym stole, portmonetką, bransoletką oraz czterema krzesłami z ludzkiej skóry, schludnym rządkiem dziewięcioma wykrzywionych ludzkich czaszek oraz zrolowaną parą legginsów i skórzaną "kamizelką" wyciętą wraz z piersiami jakiejś nieszczęśnicy.

Potwór ten stał się pierwowzorem Normana Batesa, bohatera powieści Blocha, na kanwie której stworzono scenariusz do filmu. Gdy sprawą Geina zainteresowały się media, autor zaczął notować wszystko na jej temat. I tak zrodził się pomysł na książkę. Jak mówił sam Bloch Ciekawiło mnie jak ten mężczyzna, którego nikt nie podejrzewał o jakieś przewiny, w mieście, w którym kiedy ktoś kichnął na północnych krańcach, to na południowych już o tym mówiono „na zdrowie”, niespodziewanie został zdemaskowany jako masowy morderca. Pomyślałem sobie: to jest doskonała historia. Gdyby nie jego determinacja w zbieraniu informacji, nigdy nie powstał tak znakomity thriller (zarówno książka jak i film).

Stephen Rebello w ciekawy sposób opisuje także etapy powstawania filmu - począwszy od umowy z wytwórnią filmową, poprzez pisanie scenariusza, preprodukcję (w tym m.in. obsada, scenografia, charakteryzacja), zdjęcia, postprodukcję (w tym m.in. poprawki, dźwięk i muzyka, pierwsze pokazy) i publicity, skończywszy na wejściu filmu na ekrany. Autor przedstawia także echa sławy oraz dalsze losy ludzi związanych z produkcją filmu.

Książka napisana jest fachowo i rzetelnie, niezwykle plastyczny językiem. Czyta się ją niczym kolejny thriller. Jej bohaterami są: Hitchcock, jego żona Alma Reville oraz aktorzy i szefowie studia filmowego. Nie brakuje w nim zwrotów akcji, w postaci konfliktów reżysera z jego ekipą. Czytelnik może poczuć się, jakby stał na planie tego filmu, obok mistrza suspensu - Alfreda Hitchcocka. Dzięki niepowtarzalnym wywiadom z gwiazdami, nie są to suche fakty. W dodatku mamy wgląd w prywatne zapiski samego reżysera. Tworzą one obraz Hitchcocka jako człowieka z krwi i kości, a nie tylko legendarnego reżysera.

Po lekturze tej książki jeszcze bardziej polubiłam film. Zobaczyłam, ile pracy i wysiłku kosztowało jego stworzenie. Mimo początkowych przeciwności okazał się on prawdziwym hitem. Nie przeszkadza mi, że dowiedziałam się, jak powstawały niektóre sceny. Pewnie dlatego, że najpierw widziałam film i nie zepsułam sobie zabawy. Polecam tę książkę każdemu, w szczególności miłośnikom Hitchcocka, kinematografii oraz thrillerów.

Warto wspomnieć, że na podstawie "Nieznanej historii Psychozy" stworzono film biograficzny "Hitchock", który swoją premierę miał 1 marca. W rolach głównych zagrali Anthony Hopkins, Helen Mirren i Scarlett Johansson. Film opisuje burzliwy związek reżysera z żoną na tle powstawania "Psychozy".

Stephen Rebello jest amerykańskim pisarzem i scenarzystą. Jako jedną z pierwszych napisał książkę "Reel Art: Great Posters From the Golden Age of the Silver Screen", która nie została przetłumaczona na polski. Jego artykuły związane z kinem ukazywały się w Premiere, Gentlemen's Quarterly", "Movieline", "Playboy", "Interview" oraz Cinefantastique". Pracował także z wieloma artystami Disneya jako scenarzysta filmów rysunkowych.