"Kwatera Bożych Pomyleńców" to historia czterech przedwojennych inteligentów, spędzających sierpień i wrzesień 1944 roku w pokoju przy wypożyczalni książek, próbujących z humorem przetrwać najtrudniejsze chwile Powstania Warszawskiego; opowiedziana przez Jerzego Zalewskiego, na postawie powieści Władysława Zambrzyckiego, wydanej po raz pierwszy w nieocenzurowanym wydaniu.
Spektakl jest historią już nieobecnej elity intelektualnej - opowieścią o starszych panach, regularnie spotykających się i dyskutujących na tematy niezwiązane z tragedią rozgrywającą się na zewnątrz, przestrzegających zakazu poruszania tematów przygnębiających. Znajdują się oni w sercu wydarzeń, ale z racji swojego wieku nie biorą udziału w walce; starają się przetrwać wojenną zawieruchę i zachować optymizm. Na co dzień pomagają powstańcom, wieczorami toczą długie rozmowy o życiu, wypełnione wspomnieniami, stanowiące pożegnanie ze światem młodości i przedwojennym porządkiem. Debatując o kulturze, sztuce czy religii, rozgrywają własną bitwę, w której orężem jest myślenie, błyskotliwość i dowcip.
Niezwykle poruszający, pełen sympatycznego humoru spektakl, opowiada o Powstaniu Warszawskim z perspektywy ludności cywilnej. Historie śmieszne, zabawne i pogodne przeplatają się z migawkami z rzeczywistości powstańczej, docierającymi do bohaterów poprzez plotki lub sytuacje, z którymi sami bezpośrednio się stykają. Spektakl nie epatuje na siłę okrucieństwami wojny, nie koncentruje się na nachalnym dydaktyzmie martyrologicznym, nie narzuca osądów. Nie pokazuje bestialstwa Niemców, prócz krótkiej, lecz wymownej sceny, ukazującej ich barbarzyństwo, gdy hitlerowscy żołnierze palą książki w antykwariacie – schronieniu inteligentów.
Przesłanie „Kwatery Bożych Pomyleńców” jest tym bardziej porażające, że w role głównych bohaterów wcielili się mistrzowie sztuki aktorskiej - Jerzy Trela, Jan Peszek, Daniel Olbrychski i Jerzy Radziwiłowicz. Mieszanina tematów, kalejdoskop ludzkich historii, wojenna groza i tragedia, sąsiadująca z humoreskami, stanowią o sile tej sztuki. Wyrazu dodaje jej również muzyka Hanny Kulenty, napisana w formie oratorium i silnie oddziałująca na emocje oraz idealnie współgrająca z obrazem opowieści o pokoleniu przedwojennych inteligentów, którego świat na zawsze przemija.
Recenzja sztuki już wkrótce na łamach Wiadomosci24.pl
Premiera: 6 kwietnia 2009, Teatr Telewizji TVP 1, godz. 20.20
Autor: Władysław Zambrzycki
Reżyseria: Jerzy Zalewski
Scenografia: Jacek Ukleja, Dorota Morawetz
Kostiumy: Ewa Łaniecka, Aleksandra Semenowicz
Zdjęcia: Adam Sikora
Muzyka: Hanna Kulenty
Montaż: Michał Zieliński
Czas: 109’
Obsada:
Jerzy Trela - Wincenty
Daniel Olbrychski - Tatar
Jan Peszek - Qwadratus
Jerzy Radziwiłowicz - Afrykander
Maria Ciunelis - Pani Sokołowska
Jerzy Światłoń - Tata, Burmistrz Moresnet, Boutroux
Magdalena Cielecka - Siostra Irenka, Ela
Renata Dancewicz - Muszka
Mariusz Bonaszewski - Major, Jureczek
Piotr Bajor - Aptekarz, Aptekarz w Moresnet,Bergson, Pasażer pociągu
Cezary Kosiński - Ksiądz w Moresnet, Żołnierz w pociągu
Zmarł Jan Ptaszyn Wróblewski
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
