Przybyłych na galę wręczenia Nagrody Literackiej Nike* 2011 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie gości powitał rektor prof. dr hab Włodzimierz Lengauer. Podczas otwarcia uroczystości rzekł: - W tym miejscu spotyka się przeszłość z przyszłością, tutaj spotykają się twórcy i czytelnicy. BUW jest miejscem, które przyciąga czytelników, studentów i publiczność. Bardzo się cieszę, że święto literatury odbywa się właśnie tutaj.
Imprezę prowadziła Grażyna Torbicka, a Program 2 TVP transmitował na żywo to doniosłe wydarzenie kulturalne.
Na początek prowadząca przypomniała laureata ubiegłorocznej Nike Tadeusza Słobodzianka i jego książkę "Nasza klasa". W poprzednich latach laureatami Nike byli między innymi: Andrzej Stasiuk, Wojciech Kuczok, Jerzy Pilch, Tadeusz Różewicz, Czesław Miłosz, Stanisław Barańczak, Dorota Masłowska i Olga Tokarczuk.
Powitała również tegoroczne jury w składzie: Grażyna Borkowska, Przemysław Czapliński, Edward Balcerzan, Tomasz Fiałkowski, Jan Gondowicz, Inga Iwasiów, Adam Pomorski, Iwona Smolka i Joanna Tokarska-Bakir.
Później zaprezentowała finałową siódemkę, wśród której znalazły się trzy powieści, dwa zbiory esejów, zbiór opowiadań oraz dziennik. Były to: "Balladyny i romanse" Ignacego Karpowicza (Wydawnictwo Literackie, Kraków), "Chmurdalia"Joanny Bator (WAB, Warszawa), "Dno oka. Esej o fotografii" Wojciecha Nowickiego (Czarne, Wołowiec),
"Dziennik pisany później" Andrzeja Stasiuka (Czarne, Wołowiec), "Dziennik tom 1, 1962-1969" Sławomira Mrożka (Wydawnictwo Literackie, Kraków) i "Obsoletki" Justyny Bargielskiej (Czarne, Wołowiec). Tym razem zabrakło przedstawicieli dramatu i poezji.
Każdy z autorów otrzymał złote pióro. Nagrody wręczyli: prezes zarządu Nagrody Literackiej "Nike" Michał Sołtysiak i sekretarz Nagrody Literackiej "Nike" Juliusz Kurkiewicz.
Zobacz zdjęcia z wręczenia Nagrody Literackiej Nike 2011
W końcu przyszła pora na finał. Wszyscy wstrzymali oddech i z zapartym tchem czekali na werdykt. Ale zanim to nastąpiło, obecni na sali usłyszeli fragment zwycięskiej książki. Odniosłam wrażenie, że wybór ten był dla zebranych osób ogromnym zaskoczeniem. Bowiem laureatem Nagrody Literackiej Nike 2011 został "Pióropusz" Mariana Pilota. Potwierdziła to przewodnicząca jury, pani profesor Grażyna Borkowska. Ogłaszając wybór laureata, powołała się w swojej laudacji na słowa Jana Gondowicza: - Nie jest to książka miła, ponętna, szykowna, łatwa i glamour. Jest za to szorstka, zuchwała, oszałamiająca, zamaszysta i kunsztowna.
Prof. Borkowska, uzasadniając werdykt, opisała formułę książki jako bardzo trafną, a na dodatek wyrażoną w języku powieści, która w wielosłowiu znajduje siłę, schronienie i wsparcie. Zbiegają się w "Pióropuszu” rozmaite tradycje gatunkowe: konwencja powieści rozwojowej i emancypacyjnej, elementy powieści o dzieciństwie i szczątki sagi rodzinnej, zręby autobiografizmu i fikcjonalności - zbiegają się, by natychmiast umknąć w stronę żywiołowego i wypracowanego, szalonego i obolałego, zgrzebnego, zgrzebnego i imponującego - fajerwerku słów.
- Ojciec był rozdarty, najdosłowniej rozszarpany. Ze skóry odarty i jakby tego nie dość było, zakneblowany - oto zdanie z powieści Mariana Pilota, które zawiera wszystkie cechy jego pisarstwa: surrealistyczną wrażliwość, wyczucie groteski i malowniczą sugestywność. Opowiada on o dzieciństwie bohatera z ubogiej rodziny ze wsi Siedlików, który za kradzież i dewastację mienia zostaje uznany "wrogiem ludu" i trafia do stalinowskiego więzienia... Rodzina rzuci wyzwanie totalitarnemu państwu, by przez lata zmagać się z jego potęgami, doznając krzywd i upokorzeń, znosząc poniewierki, ciężkie więzienia.
Laureat tak jeszcze mówił o "Pióropuszu": - Swoją książką chciałbym przekonać czytelników, że jest możliwa polszczyzna nieco inna, sięgająca do słowa ludowego, do polszczyzny, jakiej używało się jeszcze pół wieku temu, a teraz zapomnianej. Zawierała ona taki potencjał, że wydaje mi się, że te słowa dawne mogłyby z powodzeniem zastąpić słowa zapożyczone z języka angielskiego.
Zobacz zdjęcia z wręczenia Nagrody Literackiej Nike 2011
W plebiscycie zorganizowanym przez "Gazetę Wyborczą" głosami czytelników na najlepszą polską książkę wygrał Sławomir Mrożek z pierwszym tomem "Dziennika". Natomiast Małgorzata Skorupska, która głosowała na "Chmurdalię" Joanny Bator, za najlepsze uzasadnienie swojego wyboru otrzymała voucher turystyczny o wartości 3 tys. zł.
Na koniec redaktor naczelny "Gazety Wyborczej" Adam Michnik pogratulował laureatowi i wszystkim finalistom.
*Nagroda literacka Nike przyznawana jest od 1997 roku w październiku za najlepszą polską książkę roku ubiegłego. Autor nagrodzonej książki otrzymuje statuetkę Nike dłuta Gustawa Zemły i nagrodę pieniężną w wysokości 100 tysięcy złotych. Fundatorami Nagrody są "Gazeta Wyborcza" i Fundacja Agory.
Celem nagrody jest promowanie literatury polskiej, a szczególnie powieści.
W konkursie mogą brać udział wszystkie gatunki literackie i mogą brać w nim udział jedynie żyjący autorzy. Wykluczone z konkursu są prace zbiorowe i opracowania.
Decyzję o przyznaniu nagrody podejmuje dziewięcioosobowe jury, które tworzą wybitni polscy humaniści znani krytycy literaccy, profesorowie literatury polskiej i artyści.
Zwycięzca wyłaniany jest w trzyetapowym konkursie. Pierwszy etap to przyznanie przez jury 20 nominacji, następnie wybór 7 finalistów i dopiero z tej grupy wyłaniany jest zwycięzca w dniu jej ogłoszenia i wręczenia. Do tego momentu ani laureat, ani pozostali finaliści obecni na sali nie znają wyniku konkursu.
NORBLIN EVENT HALL
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
