Z inicjatywą ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” wyszli śp. Prezydenta RP Lech Kaczyński oraz śp. Prezesa IPN Janusz Kurtyka. W 2011 roku Sejm RP podjął ustawę o ustanowieniu 1 marca świętem państwowym, obchodzonym jako Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jest to hołd składany bohaterom powstania antykomunistycznego, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku przeciwstawiali się sowieckiej agresji i narzuconemu Polakom reżimowi komunistycznemu. W latach 1944-55 wydano ponad 8 tyś wyroków śmierci dla uczestników podziemia antykomunistycznego, z czego wykonano ok. 4,5 tyś. Ostatnim partyzantem Rzeczpospolitej był Józef Franczak ps. „Lalek, który zginał pod Lublinem dopiero w październiku 1963 roku.
Z okazji święta Żołnierzy Wyklętych w wielu miejscowościach organizowane są uroczystości patriotyczno-religijne, prelekcje, pokazy filmowe, koncerty i wystawy. Dzień Żołnierzy Wyklętych świętowany jest także na sportowo oraz organizowane są marsze. W tym roku także w Londynie odbędzie się w Chiswick Catholic Centre z prelekcją „Niezłomni Żołnierze Rzeczypospolitej”. Poniżej zaprezentujemy zapowiedzi niektórych z uroczystości.
UROCZYSTOŚCI CENTRALNE
Warszawa 1 marca 2014
17:00 – Apel Poległych i złożenie kwiatów przed Grobem Nieznanego Żołnierza
18:30 – Przemarsz Krakowskim Przedmieściem do archikatedry św. Jana
19:00 – Uroczysta Msza św. w intencji „Żołnierzy Wyklętych”.
Poznaj losy sanitariuszki Żołnierzy Wyklętych
Jest tablica, rondo i szkoła
W tym roku z okazji z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w sobotę zostanie odsłonięta tablica poświęcona ich pamięci w Elblągu przy ul. Gen. Stefana Grota-Roweckiego. Na tablicy znajdzie się inskrypcja: „Żołnierzom Niezłomnym Polskiego Podziemia Niepodległościowego wyklętym i skazanym na zapomnienie przez reżim komunistyczny 1944 – 1956”.
Natomiast w Trzebnicy, w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, także w sobotę 1 marca, o godzinie 16:00 przewidziano otwarcie Ronda Żołnierzy Wyklętych. Stosowną uchwałę Rada Miejska przyjęła we wrześniu ur. W ramach obchodów odbędzie się także inscenizacja przysięgi partyzanckiej, defilada oddziałów, rekonstrukcja historyczna zdobycia Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa z odbiciem więźniów.
W Białej, powiat radzyński, imię Żołnierzy Wyklętych otrzyma miejscowe gimnazjum. Szkoła przeciera szlak w popularyzowaniu trudnej i skomplikowanej tematyki dotyczącej polskiego podziemia niepodległościowego lat 1944–1956. Udział w uroczystości zapowiedziała córka rotmistrza Witolda Pileckiego, Zofia Pilecka-Optułowicz. Uczniowie wzorem młodzieży z Białej Podlaskiej, Piszczacu oraz Parczewa stworzą mural patriotyczny z Żołnierzami Wyklętymi.
Często zapowiadane są spotkania z pokazami filmowymi obrazującymi podziemie antykomunistyczne, losy partyzantów. Najczęściej będą to filmy: „Pamięć – Narodowe Siły Zbrojne” reż. I. Bartólewska, „Pohańbiona godność” reż. D. Walusiak i E. Jakimek-Zapart, „Sny stracone, sny odzyskane” reż. A. Gołębiewski, „Kwatera Ł” reż. A. Gołębiewski, „Elegia na śmierć Roja” reż. J. Zalewski, „Mit o Szarym” reż. G. Królikiewicz, „Wyrok śmierci” reż. E. Szakalicka, „Klamra” reż. J. Lipski i P. Mielech, „Zagończyk”, reż. Adam Sikorski, „Oskarżenie” reż. Grzegorz Braun.
Wystawy
Nie brakuje także okolicznościowych wystaw, które w tych dniach zostają otwarte.
Lębork, I LO - „Nie jesteśmy żadną bandą…”;
Szczawnica, Muzeum Uzdrowiska - Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” w służbie Niepodległej;
Niepołomice, Biblioteka Publiczna - Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie;
Tarnów, Zespół Szkół nr 6 - Precz z kajdanami bolszewizmu…. Oddział partyzancki Wiarusy;
Miechów, Muzeum Ziemi Miechowskiej - Ks. Władysław Gurgacz. Kapelan Polski Podziemnej;
Gorlice, Zespół Szkół nr 1 - …O Orła w koronie. Zgrupowanie partyzanckie Błyskawica;
Gostynin, LO - OSTATNI „LEŚNI”– MAZOWSZE, PODLASIE W OGNIU 1948-1953;
Koszalin, Delegatura IPN - „Twarze koszalińskiej bezpieki”;
Ostrołęka, Gimnazjum Nr 2 – „Ostatni Leśni”;
Kraków, Plac Ojca Adama Studzińskiego - ŻOŁNIERZE WYKLĘCI. HISTORIA KTÓRA MNIE PORUSZA.
Jak czytać kolory szlaków turystycznych?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?