Obchody w Gdańsku: Dzisiaj cała Polska jest na Westerplatte

1 września 1939 roku o godzinie 4.48 wystrzałem z okrętu Schleswig Holstein rozpoczął się największy konflikt zbrojny w dziejach świata. Dokładnie 70 lat później na Westerplatte rozpoczęły się uroczystości rocznicowe.

W porannych uroczystościach udział wzięli między innymi prezydent RP Lech Kaczyński, premier Donald Tusk oraz członkowie jego rządu, metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź oraz żołnierze i żyjący uczestnicy tamtych wydarzeń. Pod pomnikiem zebrali się też harcerze, mieszkańcy Gdańska oraz turyści.

Pokaz na pomniku

Po oficjalnym przywitaniu gości, na Pomniku Obrońców Wybrzeża wyświetlona została multimedialna projekcja przybliżająca zebranym atmosferę jaka panowała w 1939 roku, przed wybuchem wojny - żądania terytorialne Adolfa Hitlera wobec kolejnych państw europejskich.

Następnie Mirosław Baka odczytał fragmenty pamiętników z dnia 30 i 31 sierpnia 1939 roku autorstwa kpt. Franciszka Dąbrowskiego, zastępcy dowódcy obrony Westerplatte, w których pisał on o wpłynięciu okrętu Schleswig Holstein do portu w Gdańsku.

- W tej chwili cała Polska jest na Westerplatte - mówił w przemówieniu inaugurującym obchody Paweł Adamowicz. Prezydent Gdańska przypomniał słowa ministra spraw zagranicznych Józefa Becka: "Pokój jest rzeczą cenną i pożądaną. Nasza generacja skrwawiona w wojnach na pewno na pokój zasługuje. Ale pokój, jak prawie wszystkie sprawy tego świata ma swoją cenę wysoką, ale wymierną. My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę. Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna. Tą rzeczą jest honor".

- Polska jako pierwszy kraj na świecie stanęła w obronie wolności europy. Jesteśmy szczęśliwi, że żyją jeszcze obrońcy Westerplatte - dodał Paweł Adamowicz. Prezydent Gdańska zaznaczył też, że spotkanie przywódców Polski, Niemiec i Rosji, które odbędzie się o godzinie 15.00 będzie spotkaniem historycznym.

Lech Kaczyński: Związek Radziecki zadał "cios w plecy"

Obrona Westerplatte trwała siedem dni, mimo iż załoga posterunku obrony była bardzo słaba. Zdaniem Lecha Kaczyńskiego dali tym wyraz wielkiej odwagi. - Jest tylko jedna rzecz bezcenna - honor - zaznaczył prezydent RP. Przypomniał on też bohaterską obronę całego terytorium Polski podczas kampanii wrześniowej. Podkreślił, że 17 września naszemu krajowi zadano "cios w plecy". Cios ten zadał Związek Radziecki. - To nie Polska powinna odrabiać lekcję pokory. Powód mają inni, nie my. Ci, którzy do tej wojny doprowadzili, którzy ją ułatwili - zaznaczył Lech Kaczyński. - Westerplatte jest miejscem bohaterskiego czynu polskich żołnierzy.

Po prezydencie głos zabrał Prezes Rady Ministrów. - My gdańszczanie od wielu lat spotykamy się o 4.45 pod pomnikiem, aby pamiętać i aby pamiętali wszyscy Ci, od których zależy przyszłość Polski i przyszłość Europy - mówił Donald Tusk. Zaznaczył, że pamiętać muszą też Ci, którzy będą decydować o pokoju i wojnie. - Spotykamy się aby pamiętać o żołnierzach, bohaterach 1 września. Aby pamiętać kto tę wojnę wywołał. Aby druga taka tragedie już nigdy się nie wydarzyła - zaznaczył premier.

Po przemówieniach odczytany został Apel Poległych, po którym nastąpiła salwa honorowa. Uroczystość zakończyła się złożeniem kwiatów pod pomnikiem Obrońców Wybrzeża.

Po godzinie 6.00 nastąpiło oficjalne otwarcie wystawy „Westerplatte: kurort - bastion - symbol" zorganizowanej przez Muzeum II Wojny Światowej.

Dalsze obchody

Poranne uroczystości zainaugurowały całodzienne obchody 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej. O godzinie 9.00 zaplanowano w Dworze Artusa Międzynarodową Konferencję Burmistrzów Miast Symboli II Wojny Światowej. Natomiast o godzinie 15.00 ponownie obchody przeniosą się na Westerplatte, gdzie odbędą się centralne uroczystości rocznicowe, z udziałem najwyższych władz państwowych RP i gości zagranicznych. Wieczorem, o godzinie 22.00 przed Kościołem Św. Trójcy w Gdańsku odbędzie się wideoinstalacja pod tytułem „City on Fire - Holy Trinity on Fire".

Współautor artykułu:

• Paweł Adamiak