Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Serial "Wspaniałe Stulecie": Okan Yalabik/Ibrahim Pasza i sułtan

adamikstory11
adamikstory11
Sulejman i Ibrahim w kampanii węgierskiej/ serial Wspaniale Stulecie
Sulejman i Ibrahim w kampanii węgierskiej/ serial Wspaniale Stulecie
Telewizyjnej popularności emisji serialu Wspaniałe Stulecie towarzyszą w Polsce chętnie oglądane odcinki serialu w internecie z lektorem oraz z napisami polskimi doprowadzone do 82 odc. i wczoraj zobaczyliśmy jaki los spotkał Ibrahima

Ostatnie dni Wielkiego Wezyra Ibrahima Paszy dobiegły kresu w 82 odcinku dwugodzinnym:

Śmierć Ibrahima Pargali na dnie oczu sułtana Sulejmana

Oto treść tego odcinka. Sułtan za radą sędziego Istambułu decyduje się na usunięcie najbliższego współpracownika i przyjaciela, drugą osobę w państwie osmańskim. Aby nie mieć wyrzutów sumienia stosuje się do podpowiedzianej przez sędziego nauki z Koranu, aby kaci zajęli się Ibrahimem pogrążonym we śnie. Sam sułtan długo nie może zasnąć. To była dla niego decyzja podjęta z ciężkim sercem. Mimo, że było wiele jej powodów. Sulejman jeszcze wiele lat po śmierci przyjaciela będzie go wspominał w swoich wierszach. W bezsenną noc napisał taką poetycką gazelę:

Ibrahimowi z Pargali Sulejman

O śnie, tej nocy nie zbliżaj sie do mnie
Nie niszcz mego spokoju
Do jakiego zebrania czy domu byś nie przenikł

Tam zaczyna się chaos i zniszczenie
Tej nocy proszę nie zbliżaj się do mnie
tej nocy rozkoszujemy się jego pieknością
Ktora odbija sie na twarzach
O oczy !
Tej nocy zobaczycie jego piękność

Precz ci którzy nie śpią
Ci którzy spędza noc na modlitwie
Jeśli śpi sprawiedliwość jeśli wszyscy śpią
Jakie to smutne
Jak chcecie spać zupełnie nie jest wam smutno

Dziś w nocy patrzycie na jego piekność
Kto spędza noc na modlitwie otrzyma moc darów
Serc mówiących z miłością do Stworcy
Ale tej nocy jesteś o wiele gorszy, bezsenny
Księżyc zrobił się mym świadkiem,
Niech śpi dzięki Bogu, żeś Ty wczoraj nie spał
Jestem taki sam jak księżyc
Nie śpię
Do rana rozmawiam o przyjacielu, któryś bliski tym

Którzy tęsknią
Tej nocy otwórz oczy serca i wysłuchaj mnie
O Księżycu!
Stań się tej nocy schronienieniem które chroni
Przed strzalami, które przesyłają gwiazdy

Każdemu z okresów życia tych dwóch bohaterów serialu towarzyszyla poezja i muzyka. Poznali się w Manisie, prowincji, którą władał jako książę Sulejman. Usłyszał pewnego dnia tęskną melodię graną przez Ibrahima na skrzypcach. Będzie ona towarzyszyć przez lata nie tylko im. Wsłuchuje się w jej brzmienie po latach siostra Sulejmana i przyszła żona Ibrahima Hatice, która sama próbuje kilka jej taktów wykonać w ostatnich dniach życia mężą ukazanych w tym odcinku. Melodia ma znaczenie sentymentalne bo grała ją 9 letniemu Ibrahimowi jego matka wenecjanka z pochodzenia w rodzinnej Pargii w zachodniej Grecji. Ojciec Ibrahima Grek Manolis dużo czasu spędzał w łodzi łowiąc ryby. W Manisie, stolicy prowincji o tej samej nazwie w zachodniej Turcji dwaj przyjaciele polują. Pewnego razu Ibrahim osłania Sulejmana przed śmiertelną strzałą. Jeszcze wiele razy Ibrahim będzie miał okazję przysłużyć się swojemu władcy i przyjacielowi, ale to jego talenty stratega wojennego zdecydowały, że awansowal na głównodowodzącego tureckiej armii i funkcję Wielkiego Wezyra, którą Ibrahim pelnił przez 13 lat. Liczne względy, które go spotkały budziły zawiść wielu tureckich dygnitarzy i niechęć wpływowej żony sułtana Hurrem.
Kariera Ibrahima Paszy na dworze Sulejmana była błyskawicza. W wieku 23 lat został jego szambelanem i w kilka lat później został wezyrem. Miał 39 lat gdy zginął. Ale nie zginęła pamięć o nim. Do dzisiaj jest w Istambule ulica jego imienia przy której jest ogródek a w nim skromny kamień nagrobny - zobacz clip https://www.youtube.com/watch?v=asweFD2v9rg Z kolei sułtan spoczywa w trumnie, która znajduje się w rodzinnej nekropolii Osmanów w Istambulde.

W TVP obejrzymy dzisiaj odcinek 11 i 12 polskiej wersji serialu "Wspaniale Stulecie". Okar Yalabik znakomicie wciela się w postać paszy, ma charakterystyczny sposób mówienia. Ibrahim Pasza towarzyszy sułtanowi w wyprawie wojennej, której celem jest najpierw zdobycie Belgradu a potem ukaranie i podbój Węgier. Podczas rady wojennej to Ibrahim zaproponował przetransportowanie ogromnych armat w częściach na wąskich statkach Dunajem. Zobaczymy jak od wybuchów zginie 90 procent rycerzy węgierskich na polu bitwy pod Mohaczem w 1524 roku. Jest to jedyna bitwa nie licząc kampanii w Persji zrekonstruowana tak dokładnie w serialu. Kolejne wyprawy sułtana, w których dowódcą wojsk byl Ibrahim także w większości były zwycięskie, zwłaszcza w Europie. Przynosiły zdobycze terytorialne lub liczne łupy. Po dwóch latach podboju w Persji sułtan podniosł Ibrahimowi roczną pensję z dwóch milionów akce do 3 milionów. Na pytanie Ibrahima dlaczego nie do 4 milionow słltan odpowiedział - Jak śmiesz porównywać się z wezyrem, który zdobył Istambuł. Wyprawy z sułtanem do Włoch i być może ewentualnaego nawet zdobycia Rzymu Ibrahim już nie dożył.
Wielki strateg nie zdobył dla sultana Europy

Sułtan budował państwo osmańskie, Ibrahim (premier wezyr) je utrzymywał na pełnych obrotach. Był też dalekosięznym strategiem i sułtan miał czas zajmować się prawodawstwem i dbać o dobro swoich poddanych. Dlaczego więc sułtan zrezygnował z Ibrahima i jego przyjaźni? W 1536 na jego rozkaz stracono Wielkiego Wezyra. Następne 24 lata sułtan panował bez swego przyjaciela i stratega. Czy odnosił jeszcze potem tak wielkie zwycięstwa jak do 1536 roku i jakie klęski sprowadziła na jego rodzinę ta decyzja? Oto serialowy moment, odcinek Polskanapisy.pl nr 81, gdy sułtan podejmuje decysję o egzekucjL Kamera pokazuje oczy Sułtana, wielkie, zielone i nieruchome. Jakby czaiła się w nich ... śmierć. A może zgroza i gniew. Tak faktycznie było. W scenach miłosnych kamera nie pokazywała tak blisko uczu władcy.. A więc to jakiś sygnał scenarzystki Meral Okan, że największą miłością Sulejmana Wielkiego była ... władza i duma z jej niepodzielności. Pod jej ciężarem padła w nim i przyjaźń i rozum. Rozum w sensie sprzyjania własnej rodzinie.

Czytaj wiecej: https://naszemiasto.pl/tvp1-wznowila-dzis-emisje-serialu-wspaniale-stulecie-od/ar/c13-4528858

Chciałbym postawić tezę, że w czasach Sulejmana Wspaniałego Europa ocalała przed podbojem tylko dlatego, że u boku sułtana zabrakło takiego stratega jak Ibrahim Pasza, którego stracono w 39 roku życia. Zatem gdyby Ibrahim u boku Sulejmana był 2 osobą w państwie tureckim jeszcze 24 lata wystarczyłoby to do zdobycia Rzymu,a może nawet odbicia Madrytu przez świat muzulmański. Wielu dyplomatom europejskich państw poza może Francją i Polską zależało w XVI wieku na zahamowaniu ekspansji Turcji w Europie poprzez odsunięcie Ibrahima i skierowania jej na bezdroża Persji i dalej na wschód. Fundusze poszły na armię lądową i zaniedbano rozwój floty. I kiedy znowu zwrócono się w kierunku zachodnim największa klęska tureckiej floty przyszła (już po śmierci Sulejmana 1566 roku) w 1571 roku pod Lepanto gdy zjednoczone floty europejskie ją zniszczyly.

A wielki wezyr Ibrahim marzył do 1536 roku o przejmowaniu bogactw grabionych przez Hiszpanów i Portugalczykow w Ameryce, a nawet o wysłaniu tam ekspedycji. Ibrahim przeczuwał że albo islam opanuje serce chrześcijaństwa, albo Turcję wyczerpią wojny z jednoczącymi się coraz bardziej przeciwko niej krajami europejskimi, do których dołączyła w XVII wieku skutecznie Polska kopiąc zresztą sama pod siebie dolek utraty państwa bo umocnili się przez to wszyscy groźni sąsiedzi Polski poza Turcją.

W okresie, gdy Polska była pod zaborami Rosji Prus i Austrii na naradach w Wielkiej Porcie demonstracyjnie wzywano poslów z Lechistanu. Ale było już za późno na zrównoważenie wplywów Rosji i Austro- Węgier. Z drugiej strony czy można sobie wyobrazić inne zachowanie propapieskiej Polski? Oczywiście najbardziej na tym wszystkim skorzystała po rozgromieniu pod Waterloo armii Napoleona Wielka Brytania, która na 150 lat została największym mocarstwem światowym.

Bardzo potężne siły zawsze chciały osłabić siłę Polski i Turcji, aby na trupach tych państw zrobić interesy. Może teraz w XXI wieku jest inaczej? Ani Turcja, ani Niemcy, ani Austria nie są naszymi wrogami. I chyba najlepiej dla Polski byloby aby nie byla jej wrogiem Rosja. A w kontaktach z Turcją Polska powinna może nawiązać do pokojowej tradycji z XVI wieku. Może Prezydent elekt w tym kraju złoży pierwszą oficjalną wizytę?

Wraz ze śmiercią wielkiego skarbnika Iskandera Celebi w kampanii perskiej (stracono go na wniosek Ibrahima), potem egzekucji Ibrahima Paszy w 1536 roku, a w roku 1553 stracenia przez sultana następcy tronu najstarszego syna Mustafy, utalentowanego w wojskowści, a także wielu innych utalentowanych ludzi, którzy byli nadzieją imperium nadeszly dla Turcji po śmierci Sulejmana lata klęsk za rządów tzw. sułtanatu kobiet. Ekspasja Turcji została zatrzymana aż do połowy XVII wieku.

W drugiej części tego artykułu czytajcie o aktorach serialu Okanie Yalabiku i Halicie Ergensie

Komentarze historyczne:
Filmweb:
"Prace i dni Ibrahima Paszy Hester Donaldson Jenkins" Śmierć Ibrahima jest zagadkowa ponieważ Wielki Wezyr był Grekiem, niewolnikiem, nie był Osmanem, miał drugie stanowisko w Cesarstwie, ale nigdy, nigdy nie mógłby zostać sułtanem. Nie był więc zadnym zagrożeniem dla Sulejmana. powodem wydania wyroku była ponoć pycha Ibrahima i obnoszenie się władzą. Choć dowody w tym względzie nie są powalające. Być może bałwochwalstwo było wystarczające na wydanie wyroku śmierci na Wezyra, ale według historyków na pewno nie tłumaczy zabicia przyjaciela.

Nie jest jasne, czy Hurrem miała już taki duży wpływ na Sulejmana aby powtarzając ploty nakłonić sułtana do takiego wyroku, wzbudzić w nim niechęć do kompana. Pewnym jest jednak, że brała w oczernianiu Wezyra czynny udział. Nie podobało jej się to ze Ibrahim był powiernikiem Sulejmana, ale przede wszystkim fakt że to Ibrahimowi Sulejman powierzył wykształcenie Mustafy na władcę.

O tym czy taki aktora jak Okan Yalabik i aktorka Meryem Uzerli zrobilaby karierę w filmach hollywoodzkich po takim sukcesie jak "Wspaniałe Stulecie"

"Jurassic Park World" świadczy też o tym że to na obecnym zakręcie kina i telewizji już nie merykańie nadają ton. Pamiętamy czasy jak Hollywood potrafiło produkowac kultowe i kasowe filmy w oparciu o tematy europejskie a choćby a historii starożytności, z dziejow Rzymu czy Egiptu by przywolać casus "Kleopatry". A dziś ucieka w niewiadomą groźną przyszlość. Czy ucieczka od historii pomaga zrozumieć współczesnego czlowieka? Oczywiście amerykanie wyeksploatowali ostatniow kinie temat Aleksandra Wielkiego czy starozytnej Sparty ale już ani slowa nie mają do powiedzenia o historii imperium tureckiego? Casus serialu Wspaniale Stulecie" pokazał czego oczekują widzowie na calym świecie. Amerykanie "przesypiają temat" i bardzo im sie dziwię,a jeszcze bardziej filmowcom francuskim i brytyjskim. O Polakach ie wspomnę bo podobno nas nie stać na filmy historyczne. A może masowy widz polski poszedlby na atrakcyjno polsko turecki obraz filmowy?

Czytaj wiecej: https://naszemiasto.pl/wiadomosci24/#dodaj-odpowiedz

To co napisałem powyżej jest dobrym przejściem na temat karier aktorów "Wspanialego Stulecia", ktorzy w zasadzie wszyscy do momentu występu w tym serialu byli la nawet collagenani przede wszystkim w Turcji a za jej granicami nie rozpoznawani. Tymczasem rozdyskutowani fani serialu w grupie na facebooku o nazwie "Wspaniale Stulecie Multhezem Yuizil Poland" doszli niedwno dp zaskakującego wniosku: 45 letni turecki aktor Halit Ergenc, odtworca znakomitej roli Sulejmana Wspania jest tak podobny do aktora Seana Connery ' ego który gral w pierwszych filmach o Jamesie Bondzie, że mogłby w powodzeniem wcielić się w taka postać!. Autorka postu Monika Kar wykonała nawet collage "a la dziewczyny Bonda" na kadrze z serialu.
Z kolei seksowna Meryem Uzerli (sultanka Hurrem) porównywana jest przez fanow do Marylin Monroe. Meryem jest obecnie dokladnie w tym samym wieku co Marylinw ostatnim roku życia. I także ja dopadla ostatnio depresja, lecz pomyślne macierzynstwo wydobyło ja z kryzysu i Uzerli ma wystąpić w tureckim filmie wspólczesnym.

Co ciekawe do nikogo nie porównuje się Okana Yalabika, ktory jak sie wydaje stworzył kreację Ibrahima w sposob nieporównywalny z jakąkolwiek wcześniejszą rolą aktorską na świecie. Ibrahim w jego dramatycznej interpretacji to niemal turecki "Petroniusz". Pozornie wyciszony Ibrahim wybucha nagle gniewem. I ten gniew jest jakby przeciwko warunkom aktora. Nadał tej postaci dwuznaczności, dramatyczności, ludzkiego oblicza w slabościach i wielkości. I to niezwykle granie na jednej strunie tak, aby pokazać upodobnianie się osobowości pana i slugi na przestrzeni lat. Jest to postać niejednoznaczna i dlatego nie wszystkim widzom serialu się podoba. Kiedy Ibrahim pojawia się na ekranie natychmiast przykuwa uwagę. Aktor mówi przyciszonym glosem. I choć napisałem przed chwilą że nikogo mi nie przypomina w światowym kinie, to w tym sposobie mówienia bardzo mi przypomina amerykańskiego aktora Marlona Brando.
Aby tak grać na koniu charyzmatyczną postać jak sultan Sulejman trzeba po prostu mieć świetne warunki zewnetrzne, talent jeździecki i szermierczy. Yalabik też to potrafi, ale jego rola przypomina nieco wielka szekspirowską postać z tragedii. To nasuwa pewność że ma znakomite aktorskie przygotowanie dramatyczne. Aktor urodzony 13 grudnia 1978 roku w Istambule ukoczył "Fakultas Seni Jerusan Performing Art di Univesrista Negeri Konserwatori" a doświadczenie filmowe zdobywala w serialu TV Turky. Aktor gra na gitarze, a jego szczegolnym hobby jest fotografia. W 1997 roku stworzyl anatolijska grupę tetaralną ma wydziale dramatycznym wyższej uczelni.Od 1996 roku Yalabik wystepuje także na scenie, W roku 2014 stworzył szekspirowską postać "Krola Leara".

Filmografia Okana Yalabika

2011
Wspaniałe stulecie Muhteşem Yüzyıl (serial TV 2011 - 2014)

Pasza Pargalı Ibrahim
2010 Av mevsimi

Çömez Hasan
2010 PesPese
2009 Güz sancisi

Suat
2006
İlk Aşk Rasim
2006
Hatirla sevgili (miniserial 2006 - )

Şevket Gürsoy
2005 Sen ne dilersen Stavro
2005 Sensiz Olmuyor

Can
2004 Büyü Cemil
2003 Gülüm
2003 Serseri (miniserial 2003 -

Ömer
2002 Kolay para kazanma klavuzu
Güven
1999 Yilan hikayesi (serial TV 1999 - 2002)

Komser Tayfun

Opinie fanów o aktorze: Jest rewelacyjny, jego kreacja Ibrahima Paszy jest wprost doskonała. Jest taki niejednoznaczny, skomplikowany, trochę mroczny i bardzo intrygujący.

To właśnie on wprowadza do serialu zamęt i urozmaicenie. Ma wiele twarzy i każdą z nich "gra" znakomicie. Super aktor.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto