"Sherlock Holmes. Tom 1" - klasyka w nowym wydaniu

Bardzo lubię Arthura Conana Doyle'a i wykreowanego przez niego detektywa wszech czasów - Sherlocka Holmesa. Nic więc dziwnego, że bardzo ucieszyło mnie to, że wydawnictwo Zysk i S-ka wydało kompletną edycję jego przygód zebranych w trzech tomach. I postanowiłam przypomnieć sobie dzieła Doyle'a.

Jak już wspomniałam, w pierwszym tomie znalazły się trzy powieści, których bohaterem jest jeden z najsłynniejszych detektywów świata: "Studium w szkarłacie", "Znak czterech" oraz "Pies Baskerville'ów". Wszystkie w nowym tłumaczeniu - Jerzego Łozińskiego.

"Studium w szkarłacie" to pierwsza powieść, w której pojawia się Sherlock Holmes. I zarazem debiut literacki Arthura Conana Doyle'a. Książka powstała w 1887 roku. W tej powieści poznają się Sherlock Holmes i doktor Watson - nieodłączna para przyjaciół. Okoliczności może nie są zbyt emocjonujące - po prostu obaj poszukiwali pokoju do wynajęcia i postanowili zamieszkać razem na Baker Street 221B (ten adres przeszedł do historii). Jednak liczy się to, że ich przyjaźń, zawiązana trochę przypadkowo, przetrwała lata.

Do Sherlocka Holmesa zgłasza się Tobias Gregson, jeden z najbystrzejszych inspektorów w Scotland Yardzie, z prośbą o pomoc w rozwiązaniu zagadki niezwykłej zbrodni. W opuszczonym mieszkaniu zostaje odkryte ciało mężczyzny, który prawdopodobnie został otruty, gdyż na jego ciele nie ma żadnych ran. Co ciekawe, na ścianie ktoś wypisał krwią tajemniczy napis "Rache"...

Choć prowadzone przez Holmesa śledztwo jest ważne, to akcja nie ma zawrotnego tempa. Bardziej liczy się dla Doyle'a wyjaśnienie metod pracy tego detektywa i opisanie jego ekscentrycznego charakteru. Po raz pierwszy możemy spotkać inspektorów Lestrade’a oraz Gregsona, których drogi jeszcze nie raz przetną się z Holmesem.

"Znak czterech" to druga powieść o Sherlocku Holmesie, pochodząca z 1890 roku. Tym razem detektyw musi pomóc uroczej pannie Morstan odszukać jej ojca, który zaginął przed 10 laty tuż po powrocie z Indii. Najdziwniejsze jest jednak to, że po 4 latach od tego wydarzenia, dziewczyna zaczęła dostawać od anonimowego nadawcy jedną drogocenną perłę. Pozornie prosta sprawa komplikuje się z chwilą pojawienia się znaku czterech. Na domiar złego dochodzi jeszcze tajemnicza zbrodnia, którą wyjaśnić może tylko Holmes...

Muszę przyznać, że to jedna z moich ulubionych powieści z tego cyklu. Nie brakuje w niej nagłych zwrotów akcji oraz zaskakującego zakończenia. Intryga stworzona przez Doyle'a jest tak misterna, że trudno wpaść na rozwiązanie zagadki tytułowego znaku czterech.
"Pies Baskerville'ów" to trzecia powieść o Sherlocku Holmesie, powstała w 1902 roku. Tym razem Sherlock Holmes i doktor Watson muszą odkryć zagadkę tajemniczych zabójstw w rodzie Baskerville'ów, na którym ciąży klątwa. Podobno przez protoplastę rodu, sir Hugona, rodzinę prześladuje diabelski czarny pies, który zionie ogniem z pyska i zabija kolejnych jej członków...

Powieść ta, choć uznawana za najlepszą w dorobku Doyle'a, nie podbiła moje serca. Oczywiście nie brakuje w niej nagłych zwrotów akcji, które zmieniają sytuację o 180 stopni. Intryga jest misterna, a jej rozwiązanie jest zaskakujące. Jednak zabrakło mi w niej Holmesa, który schodzi na drugi plan. Początkowo całkowicie oddaje pole Watsonowi. Można nawet mieć pretensje, że potraktował to śledztwo trochę po macoszemu. Na miejsce wysyła Watsona i każe mu zdawać relacje w listach, a sam nawet nie wspomina, co robi w tym czasie. A może to tylko jego taktyka? Tego nie zdradzę.

Warto wspomnieć o doskonałym wydaniu książki - w twardej oprawie z obwolutą, na których są zdobienia. Pojawiają się one także na każdej stronie tytułowej. Do tego dochodzi elegancka, duża czcionka i papier wysokiej jakości. Trzeba przyznać, że jest to edycja godna sir Arthura Conana Doyle'a. Zastanawia mnie jedynie to, dlaczego w pierwszym tomie nie zostały zamieszczone wszystkie cztery powieści Doyle'a, w których pojawia się Holmes, a jedynie trzy pierwsze. Wtedy w drugim tomie byłyby same opowiadania.

Waloru lekturze dodają ilustracje do "Psa Baskerville’ów”, będące przedrukami oryginalnych prac Sidneya Pageta. Ten ilustrator z epoki wiktoriańskiej zdobił opowiadania Doyle'a w "Strand Magazine". Nie dziwi więc, że tworzą one odpowiedni klimat tamtych czasów. Polecam tę książkę miłośnikom powieści detektywistycznych, Arthura Conana Doyle'a i Sherlocka Holmesa. Jest to klasyka, którą trzeba znać.

Sir Arthur Conan Doyle (1859-1930) był szkockim pisarzem, wolnomularzem i spirytystą, a także czołowym przedstawicielem nurtu powieści detektywistycznej. Zadebiutował w 1887 roku powieścią "Studium w szkarłacie". W swoim dorobku ma także m.in. "Znak czterech", "Psa Baskerville'ów" oraz "Zaginiony świat". Wiele jego powieści i opowiadań zostało zekranizowanych.