„Słońce dziś świeci dla organizacji pozarządowych”

W minioną sobotę w ramach II Gliwickiego Forum Europejskiego odbyła się konferencja poświęcona roli organizacji pozarządowych i społeczności lokalnym w rozwoju regionów. Organizatorami powyższej konferencji były wspomniany już Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych, Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu i Samorząd Miasta Gliwice.

O roli organizacji pozarządowych w społeczeństwie

W dyskusji panelowej na początku spotkania zaproszeni goście starali się zdefiniować rolę i znaczenie organizacji pozarządowych. Zastanawiając się nad potrzebą istnienia organizacji pozarządowych jeden z uczestników spotkania stwierdził: - „Żyjemy w pewnym rozdarciu. Z jednej strony wymaga się od nas abyśmy byli lepsi od dwóch pozostałych sektorów (administracji i gospodarki), zaś z drugiej strony najwartościowsze w naszym działaniu uważa się to, że jesteśmy nieco szaleni...”.

Najprościej rolę organizacji pozarządowych określiła Anna Szelest z Stowarzyszenia Wspierania Organizacji Pozarządowych MOST mówiąc: „Jesteśmy ludźmi którzy potrafią powiedzieć NIE i potrafią powiedzieć TAK w sposób całkowicie bezinteresowny”.

W czasie całodniowej konferencji odbyło się kilkanaście wykładów w których kolejni prelegenci, w tym i goście z Niemiec, prezentowali cele statutowe reprezentowanych organizacji i przykłady konkretnych działań i doświadczeń. Także w ustawionych pod chmurką namiotach, przedstawiciele organizacji pozarządowych oraz organizatorzy konferencji prezentowali swoje stowarzyszenia, swój dorobek i realizowane zadania oraz programy w których uczestniczą ich organizacje.

Imprezę uatrakcyjniły występy artystyczne, orkiestra dęta „Ostropa” umilała czas muzyką, Stowarzyszenie Taneczno-Sportowe „Szok-Gliwice” dało pokaz taneczny zaś przedstawiciele Stowarzyszenia Chorągiew Ziemi Górnośląskiej uczyli chętnych... średniowiecznej szermierki.

Transparentność życia publicznego – rola organizacji strażniczych

Spośród wielu wykładów mnie osobiście najbardziej podobał się wykład Grzegorza Wójkowskiego, który w całości poświęcony był przejrzystości życia publicznego. Główne projekty Stowarzyszenia Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich to: Pozarządowe Centrum Dostępu Do Informacji Publicznej, Laboratorium Monitoringu Budżetu i Szkoła Inicjatyw Strażniczych. Wszystkie te projekty sprowadzają się do jednego, do społecznej kontroli poczynań władz lokalnych. „Naszą misją jest podnoszenie jakości życia publicznego w Polsce – w szczególności zwiększenie jego przejrzystości i uczciwości, głównie na poziomie lokalnym” powiedział pan Wójkowski. Wśród wielu rad, których udzielił słuchaczom, jedna wydała mi się specjalnie cenna: „Organizacje włączające się w takie działania (kontrola działalności władz lokalnych) nie powinny otrzymywać środków z budżetu lokalnego”.

Inaczej rodzi się pytanie, czy w takiej sytuacji ocena działań samorządu może w ogóle być obiektywna i bezinteresowna, czy pochwalne oceny nie są aby związane z tym „kto płaci”?

Gorzki łyk kawy

Dopiłem kawę. Darmowa kawa zawsze smakuje tak samo, ale tym razem oprócz cierpkiego smaku na języku w głowie kołatało mi uparcie jedno ze zdań wypowiedzianych w trakcie seminarium: „Grupy obywatelskie powinny uważnie przyglądać się uchwałom miejskim i dokładnie sprawdzać czy one są zgodne z prawem...”. Z jednej strony miło jest spotkać ludzi, którzy podobnie jak my uważają, że „nie jesteśmy po to aby chwalić władzę, ale po to, by patrzeć tej władzy na ręce”.

Z drugiej strony – nie napawa optymizmem konstatacja, że takie działania są potrzebne, wręcz konieczne. To nie moja chora obsesja, ani żadna spiskowa teoria dziejów, tylko diagnoza stawiana przez wielu poważnych ludzi. Na pocieszenie pozostaje fakt, że nie jesteśmy sami w naszych przekonaniach i naszych działaniach, i to już jest coś. Hasta siempre, no passaran... idziemy do normalności i w tym marszu nikt nas nie powstrzyma.