Święto Służby Więziennej

8 lutego przypada Święto Służby Więziennej. Data uroczystości nie jest przypadkowa. Właśnie tego dnia w 1919 roku zaczął obowiązywać dekret: „W sprawie tymczasowych przepisów więziennych” podpisany przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Dał on podwaliny dla powstającego systemu penitencjarnego w odrodzonej Polsce.

Na współczesny wizerunek więziennictwa zapracowało, od momentu wprowadzenia w życie wspomnianego dokumentu, kilka pokoleń funkcjonariuszy.

Po zakończeniu II Wojny Światowej Służba Więzienna kojarzyła się obywatelom naszego kraju głównie z aparatem ucisku. Postrzeganie jej uległo zmianie dopiero po 1989 roku, kiedy to cały system penitencjarny został zreformowany. `
W chwili obecnej Służba Więzienna jest umundurowaną i uzbrojoną formacją apolityczną, podległą Ministrowi Sprawiedliwości, posiadającą własną strukturę organizacyjną. Służba Więzienna realizuje, na zasadach określonych w kodeksie karnym wykonawczym, zadania w zakresie wykonywania kar pozbawienia wolności i tymczasowego aresztowania.

Stan zatrudnienia

W 2010 roku liczba funkcjonariuszy wynosiła 27515, w tym ok. 17% zatrudnionych to kobiety. W polskim więziennictwie obserwuje się relatywnie wysoki (w porównaniu z innymi formacjami paramilitarnymi) i stale rosnący odsetek zatrudnionych kobiet *

Jak wynika z USTAWY z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej:

Funkcjonariusze i pracownicy cywilni zatrudnieni w zakładach karnych i aresztach śledczych muszą wykazywać się odpowiednim przygotowaniem ogólnym i zawodowym oraz wysokim poziomem moralnym, systematycznie dokształcać się i podnosić kwalifikacje zawodowe. W postępowaniu wobec osób pozbawionych wolności powinni kierować się zasadami praworządności, bezstronności i humanitaryzmu, szanować ich prawa i godność oraz pozytywnie oddziaływać swoim przykładem.

Funkcjonariusze nie mogą uczestniczyć w takiej działalności, która podważa autorytet służby lub w której wykorzystuje się informacje o charakterze służbowym do działalności pozasłużbowej. Ponadto nie mogą oni utrzymywać z osobami pozbawionymi wolności kontaktów innych, niż te wynikające z obowiązków służbowych. Funkcjonariusze nie mogą udzielać osobom nieupoważnionym informacji dotyczących osób pozbawionych wolności, także po ich zwolnieniu.

System penitencjarny

W polskim systemie penitencjarnym jest 87 zakładów karnych różnego typu. Placówek tych nie należy mylić z aresztami śledczymi, których mamy na terenie naszego kraju 70.**
W zakładach karnych przebywają osoby skazane prawomocnymi wyrokami sądowymi, w aresztach śledczych osoby tymczasowo aresztowane.

Niedoceniona służba?

Pamiętam mój pierwszy pobyt ( i wszystkie kolejne) w jednym z zakładów karnych w województwie dolnośląskim. Za murami zobaczyłam zupełnie inny świat, do którego wchodziło się pokonując kilka par drzwi. Ogromne wrażenie robiły na mnie te wielkie, metalowe, otwierane elektrycznie. I ten „stan zawieszenia” – moment, kiedy masz za sobą zamknięte jedne drzwi a czekasz na otwarcie kolejnych.… W miejscach odosobnienia bywałam służbowo i za każdym razem odczuwałam ogromną ulgę, kiedy opuszczałam więzienne mury.

Polacy nie mają pojęcia, co dzieje się za drzwiami zakładów karnych. W potocznej mowie osoby tam zatrudnione to „klawisze” (clavis, po łac. klucz) i „wychowki” ( wychowawcy). O ich pracy, media informują obywateli, kiedy za murami więzienia dojdzie do nadzwyczajnego wydarzenia takiego jak: ucieczka, bunt, czy zgon osadzonego. Jednym z powodów takiego stanu rzeczy jest fakt, że funkcjonariusze bardzo rzadko wypowiadają się publicznie na temat swojej codziennej służby. Może, dlatego ich praca postrzegana jest często w sposób stereotypowy i krzywdzący. A przecież pracują oni w stałym kontakcie z osobami skazanymi za przestępstwa, ( często te najcięższe) i co za tym idzie są, w mojej ocenie, najbardziej zagrożoną i najbardziej podatną na agresywne zachowania innych osób formacją.

Wszystkim funkcjonariuszom Służby Więziennej, z okazji ich Święta, życzę satysfakcjonującej i bezpiecznej pracy.
Na podstawie:
* http://www.sw.gov.pl/pl/aktualnosci/aktualnosci-sluzby-wieziennej/news,20,kobiety-w-sluzbie-wieziennej.html
** Wikipedii