Szczyt Wyszehradzki nawiązuje swoją ideą do wydarzeń z 1335 roku. W Wyszehradzie spotkali się wtedy król Polski, Czech i Węgier, negocjując pokój i współpracę.
15 lutego 1991 r., w tym samym miejscu spotkali się prezydent Czechosłowacji Václav Havel, premier Węgier József Antall i prezydent Polski Lech Wałęsa. Spotkanie zakończyło się podpisaniem wspólnej deklaracji, regulującej: regionalną współpracę państw środkowoeuropejskich, wzmacnianie tożsamości regionu środkowoeuropejskiego i ożywienie wzajemnych kontaktów obywateli. Powstała podstawa współpracy państw środkowoeuropejskich, dla której przyjęła się nazwa Grupa Wyszehradzka. Od 1993 roku grupa składa się z czterech państw, co jest konsekwencją rozpadu Czechosłowacji na Czechy i Słowację.
W 1992 roku podjęto ważną inicjatywę, której celem było zawarcie porozumienia Środkowo-Europejskiego o Wolnym Handlu. CEFTA, skrót nazwy obowiązującego porozumienia, przyczyniła się do wzrostu wzajemnych obrotów handlowych rzędu dziesiątek procent rocznie a następnie została poszerzona o Słowenię (1996), Rumunię (1997), Bułgarię (1998), Chorwację (2002) i Macedonię (2006).
Współpraca grupy odbywa się na płaszczyźnie politycznej w postaci spotkań na różnych szczeblach: od prezydentów i premierów rządów, poprzez ministrów spraw zagranicznych aż po konsultacje ekspertów. Szczyt premierów odbywa się raz w roku, a w okresie pomiędzy tymi spotkaniami zawsze jedno z państw wykonuje funkcję prezydencji V4. Od 1 lipca V4 przewodniczy Słowacja.
Sekretariat Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego z siedzibą w Bratysławie jest jedyną strukturą grupy. Został utworzony w 2000 roku w celu niesienia pomocy w rozwoju współpracy kulturalnej, wymiany naukowej, badań i współpracy w dziedzinie edukacji, wymiany młodzieży i rozwoju współpracy przygranicznej.
W 2001 roku utworzono z inicjatywy austriackiej tzw. Partnerstwo Regionalne, umożliwiające współpracę państw V4 z Austrią i Słowenią. Rozwijająca się współpraca V4 z Japonią, zajmuje się obszarem pomocy rozwojowej, ekonomią, ekologią i ruchem turystycznym. Stosunkowo intensywna była w ostatnich latach współpraca z Ukrainą, oprócz płaszczyzny politycznej Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki realizuje też specjalny program stypendialny.
W ostatnim okresie zainteresowanie współpracą z V4 wyraził GUAM (Gruzja, Ukraina, Azerbejdżan, Mołdawia). Zadecydowano o rozszerzeniu programu stypendialnego Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego na studentów z Gruzji i Azerbejdżanu, którzy w odróżnieniu od swoich ukraińskich i mołdawskich kolegów nie posiadali jak dotąd możliwości ubiegania się o stypendium. Niedawno zainteresowanie współpracą wyraził Egipt.
Inicjatywa wyszehradzka przeżywała także chwile załamania. Cele działania Grupy tj. zachęcanie do optymalnej współpracy z wszystkimi krajami, zwłaszcza sąsiadującymi, powodowały powstawanie w poszczególnych państwach obaw spowolnienia integracji europejskiej. Skutkiem tego był wzrost rywalizacji pomiędzy nimi, spychając współpracę na dalszy plan. W latach 1994-1998 spotkania miały bardziej charakter deklaratywny niż kontynuacyjny wspólnej polityki gospodarczej.
W roku 1998 nastąpił przełom i elementy współpracy V4, takie jak: proces integracji z Unią Europejską i współpracy regionalnej, kwestie bezpieczeństwa okazały się na tyle silne i sprawdzone, że pozwoliły pokonać trudności i rozpocząć nowy etap.
W listopadowym spotkaniu będą uczestniczyli:
Václav Klaus-Prezydent Republiki Czeskiej
Václav Klaus urodził się na praskich Vinohradech 19 czerwca 1941r. W 1963 ukończył studia na Wydziale Handlu Zagranicznego (obecnie: Uniwersytet Ekonomiczny) w Pradze, później studiował we Włoszech i w USA. W latach 1971–1986 pracował na różnych stanowiskach w Czechosłowackiej Akademii Nauk i Banku Narodowym. 15 lutego 2008r. został wybrany na Prezydenta Republiki Czeskiej na drugą kadencję.
Ivan Gašparovič-Prezydent Republiki Słowackiej
Ivan Gašparovič urodził się 27 marca 1941r. w mieście Poltár. Ukończył Wydział Prawa na Uniwersytecie Komeniusa w Bratysławie, najważniejszej uczelni w kraju (1959–1964). Od 1968 do lipca 1990 Gašparovič był nauczycielem akademickim w Instytucie Prawa Kryminalnego, Kryminologii i Praktyk Kryminologicznych na Wydziale Prawa Uniwersytetu Komeniusa w Bratysławie. W lutym 1990 został prorektorem uczelni. W dniu 15 czerwca 2009r. Ivan Gašparovič został uroczyście zaprzysiężony na Prezydenta Republiki Słowackiej na drugą kadencję.
Pál Schmidt-Prezydent Republiki Węgierskiej
Pál Schmidt urodził się w Budapeszcie 13 maja 1942r. W 1965 ukończył ekonomię na Uniwersytecie Korwina w Budapeszcie. Doktoryzował się w 1992 w zakresie wychowania fizycznego na Akademii Wychowania Fizycznego w Budapeszcie. Zdobył złoty medal olimpijski w drużynowym konkursie szpady na XIX Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku w 1968 oraz cztery lata później podczas XX Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium. 6 sierpnia 2010 został zaprzysiężony na stanowisku szefa państwa.
Bronisław Komorowski-Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej
Bronisław Komorowski urodził się 4 czerwca 1952 roku w Obornikach Śląskich k. Wrocławia, w rodzinie inteligenckiej o silnych tradycjach ziemiańskich i niepodległościowych. W 1977 r. obronił pracę magisterską na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Bronisław Komorowski pracował w Zespole Prasy PAX, a w latach 1980-1981 w Ośrodku Badań Społecznych NSZZ "Solidarność" Regionu Mazowsze. W okresie stanu wojennego i później, do 1989 roku, wykładał historię w niższym seminarium duchownym w Niepokalanowie. Wygrał wybory prezydenckie 4 lipca 2010 r. Objął urząd składając przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym 6 sierpnia 2010 r.
Wybory samorządowe 2024 - II tura
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
