Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Szlakiem zespołów podworskich z Moniką Bryłą - Mazurkiewicz

Redakcja
Jeden ze slajdów prezentowanych przez Monikę Bryłę - Mazurkiewicz.
Jeden ze slajdów prezentowanych przez Monikę Bryłę - Mazurkiewicz. Krzysztof Krzak
Od czterech lat Oddział PTTK im. Mieczysława Radwana w Ostrowcu Świętokrzyskim realizuje projekt "Ciebie jedną kocham... - czyli historycznym szlakiem przez Świętokrzyskie". Kolejna jego odsłona miała miejsce 28 kwietnia 2017 roku.

Organizując piątkowe spotkanie, ostrowiecki Oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego im. Mieczysława Radwana, któremu prezesuje Tadeusz Krawętkowski wpisał się w świętowanie Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Obchodzony on jest corocznie od 1983 r. w większości krajów świata 18 kwietnia. Tematem tegorocznego spotkania w siedzibie PTTK były "Zespoły podworskie w krajobrazie wsi świętokrzyskiej", a prelegentką była szefowa Komisji Historii i Tradycji, Monika Bryła - Mazurkiewicz.

Monika Bryła - Mazurkiewicz na co dzień zajmuje się świadczeniem szeroko rozumianych usług historycznych (archiwizowanie dokumentów, sporządzanie genealogii, opracowywanie i redagowanie tekstów z zakresu historii i historii sztuki). Jest przy tym autentyczną pasjonatką tego, co robi, czego dowodem był jej wykład o przeszłości i dniu dzisiejszym pozostałych na terenach w pobliżu Ostrowca Świętokrzyskiego resztek dworów, folwarków, zespołów dworsko - parkowych. A tych, niestety, nie zostało zbyt wiele: Gromadzice, Miłków, Chocimów, Kosowice, a przede wszystkim Ruda Kościelna i Bodzechów. Te dwa ostatnie zespoły i ich historia stanowiły zasadniczą osnowę prelekcji Bryły - Mazurkiewicz. - Zespół podworski to jest coś więcej niż tylko dwór i zabudowania sąsiadujące. To jest praktycznie odrębna miejscowość i przestrzeń zorganizowana dla spełniania pewnych funkcji dworu - mówiła.

Posługując się bogatym materiałem źródłowym w postaci tekstów historycznych, grafik, starych i współczesnych fotografii Monika Bryła - Mazurkiewicz poprowadziła słuchaczy przez dzieje Rudy Kościelnej, w której pierwsze ślady ludzkiego bytowania datowane są na erę paleolityczną, zaś pierwsze pisemne wzmianki pojawiają się w średniowieczu, kiedy miejscowość ta należała do potężnego rodu Michowskich, by następnie przechodzić w posiadanie lub w dzierżawę Ostrogskich, Zasławskich, Małachowskich, Kochanowskich, Targowskich (to oni wybudowali tu gorzelnię), Druckich - Lubeckich. To kolejnym dziedzicom Ruda Kościelna zawdzięcza drewniany kościół pod wezwaniem Zaślubin Maryi Panny wybudowany w 1766 roku dzięki ówczesnemu dziedzicowi Franciszkowi Korwin - Kochanowskiemu. Otacza go kamienny mur z murowaną dzwonnicą i dzwonem odlanym w Gdańsku. Miejscowy dwór, w którym do 2010 roku znajdowała się szkoła podstawowa wybudowany został w XVII wieku. Wciąż otacza go piękny stary park. Zachowały się również dwa czworaki, pozostałości obory i stajni oraz cmentarz z mogiłami m.in. powstańców styczniowych, kolejnych proboszczów i pierwszego kierownika miejscowej szkoły. Dwór i park (dziś własność prywatna) zostały wpisane do rejestru zabytków.

Na liście zabytków znajduje się zespół dworski z I połowy XIX wieku ( w jego skład wchodzą: piwnice dworu, stajnia, obora i park) w Bodzechowie, miejscowości, która należała wówczas do targowiczanina, kanclerza wielkiego koronnego Jacka Małachowskiego, herbu Nałęcz, a potem przeszła w ręce rodziny Kotkowskich (pochodziła z niej matka Witolda Gombrowicza). Działały tu kopalnie rudy żelaza, fryszerki i kuźnice; funkcjonowała papiernia, walcownia i pudlingarnia (zakład, w którym oczyszczano surówki z domieszek węgla, krzemu i manganu). Z dworu, który w latach świetności miał wymiary 20 x 17 metrów, otoczonego sześciohektarowym parkiem pozostały do dzisiaj jedynie... obora i stajnia.
W rozmowie po wykładzie słuchacze podkreślali ogromną wartość merytoryczną opowieści Moniki Bryły - Mazurkiewicz. Zwrócono też uwagę, że szkoły (przynajmniej w miejscowościach, o których mówiła prelegentka) powinny się zainteresować jej historycznymi dociekaniami i zaprosić na spotkanie z uczniami. Zaproponowano także, by Bryła - Mazurkiewicz zajęła się także innymi zespołami pałacowo - dworskimi, na przykład posiadłością Druckich - Lubeckich w Bałtowie. Natomiast ona sama zapowiedziała, że na najbliższym spotkaniu przedstawi sylwetkę Anny Stanisławskiej, najdawniejszej znanej polskiej poetki, tworzącej w epoce baroku.

od 12 lat
Wideo

Dobre i złe sąsiedztwo grochu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na naszemiasto.pl Nasze Miasto