Obywatelki i obywatele Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zwracam się dziś do was, jako żołnierz, i jako szef rządu polskiego. Ogłaszam, że w dniu dzisiejszym ukonstytuowała się Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Rada Państwa, w zgodzie z postanowieniami konstytucji, wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju - tymi słowami powitał generał Wojciech Jaruzelski w niedzielny poranek, 13 grudnia 1981 roku Polaków.
Józef Czekalski, Józef Krzysztof Giza, Joachim Gnida, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Andrzej Pełka, Jan Stawisiński, Zbigniew Wilk, Zenon Zając, to dziewięciu górników Kopalni "Wujek", którzy ponieśli śmierć od kul funkcjonariuszy, plutonu specjalnego Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej. Kolejnych 21 górników odniosło rany postrzałowe.
Tak 16 grudnia 1981 roku rozpoczęła się pacyfikacja katowickiej kopalni "Wujek".
Teresa Semik, absolwentka prawa i administracji, publicystka stale współpracująca z "Dziennikiem Zachodnim" w książce "Zabiorę twoje łzy. Sądowa historia pacyfikacji Kopalni Wujek" przedstawia nam historię pamiętnych dni pacyfikacji "Wujka". Ale także skutków, jakie śmierć górników, wywarła na ich najbliższych. Poznajemy tragedię matki, nie mogącej pogodzić się ze śmiercią syna, popełniając samobójstwo, topiąc się w stawie nieopodal swego domu.
W przeddzień pacyfikacji "Wujka", 15 grudnia, została spacyfikowana Kopalnia "Zofiówka" ("Manifest Lipcowy") w Jastrzębiu Zdroju. Przeciwko dwóm tysiącom górników, zaopatrzonym w pręty, łańcuchy, kamienie wyekspediowano 1667 milicjantów, 4 armatki wodne, 30 czołgów, 15 transporterów opancerzonych, ponad 200 żołnierzy piechoty. W skład weszło także 16 funkcjonariuszy plutonu specjalnego ZOMO, wyposażonego w broń maszynową. Polała się pierwsza krew. W "Zofiówce" od kul rannych zostało 4 górników.
Autorka dokumentu od początku śledziła przebieg procesu, mającego ustalić winnych pacyfikacji kopalni "Wujek". Jej żmudna praca polegająca na gromadzeniu materiałów, nie zawsze będącymi oficjalnymi źródłami, stworzyła książkę oddającą w realistyczny sposób atmosferę tamtych tragicznych dni, sprzed trzydziestu laty.
W wyniku toczących się procesów przed katowickim sądem, po piętnastu latach, skazanych zostało czternastu byłych zomowców na kary od 3,5 do 6 lat więzienia. - Znamiennym faktem, podczas prowadzonych procesów, była zmowa milczenia, którą podtrzymywali wszyscy zomowcy - podkreśliła publicystka na wtorkowym spotkaniu w Muzeum Górnośląskim.
Co tak naprawdę wydarzyło się w pacyfikowanych kopalniach, jak również dlaczego tak długo trwało ustalanie prawdy, stara się nam odpowiedzieć autorka książki, Teresa Semik.
Wydarzenia w Kopalni "Wujek" zmieniły wizerunek Śląska i Ślązaków w sposób zasadniczy. Najpierw powstania śląskie wspaniale przyczyniły się do powrotu tego regionu do Macierzy, a potem przyszedł rok 1981, kiedy wszyscy stawaliśmy do boju z tej samej pozycji. Mieszkańcy Śląska okazali się najtwardsi, najsilniej związani z Solidarnością. Wszyscy walczyliśmy o swoją godność i swoją wolność, ale na Śląsku robiliśmy to najmocniej i o tym Polska pamięta.
Jerzy Buzek
Górnicy zdobyli się na coś, na co nikt się wtedy nie zdobył. Tamta śmierć była ofiarą, darem, kamieniem węgielnym nowego ustroju.
Kazimierz Kutz
Władza z premedytacją wybrała tłumienie strajków w śląskich kopalniach. Chciała całemu narodowi dać nauczkę, że stan wojenny jest groźny.
Lech Wałęsa
Teresa Semik - Zabiorę twoje łzy. Sądowa historia pacyfikacji Kopalni Wujek
Katowice 2011
Wydawnictwo Naukowe "Śląsk" Sp. z o.o.
s.234, czarno-białe ilustracje
Do Wiadomości24 możesz dodać własny tekst, wideo lub zdjęcia. Tylko tu przeczyta Cię milion.
Zmarł Jan Ptaszyn Wróblewski
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
