Zawracanie Wisły kijem, czyli słowo o "Orędziu"

Pokuta czyli odrobina teorii. Niezgodne z kolejnością, ale konieczne.

Jak twierdzi profesor Adam Krzemiński propaganda jest „estetyzacją polityki”. Propagandowe „chwyty” niezależne są od epoki czy aktualnie panującego ustroju. Choć zmienia się forma, to cel pozostaje ten sam: dokonanie podziału na „nas”, tych słusznych, rozumnych, ideologicznie świadomych oraz tych „drugich”, barbarzyńców, dekadentów, "ciemny lud". Sięgają one zwykle do klasycznych wzorów antycznych, włoskiego Renesansu a także do sztuki sakralnej. Propaganda łącząc sztukę z kiczem, tworzy mity, inscenizuje starannie dobrane epizody z przeszłości tak, by ten ideologiczny przekaz utrwalił się głęboko w świadomości odbiorcy. Znakomitą pożywkę znajduje zarówno w ustrojach totalitarnych jaki i w młodych demokracjach. Podstawową zaś formułą takiego propagandowego "dzieła" jest patos.

Rachunek sumienia i wyznanie grzechów

Szumne akademie „ku czci” i partyjne kongresy nie mogą obejść się bez tak zwanej części artystycznej. Twórcy, spolegliwi wobec sponsorów oddają swój talent w ręce kaprali, którzy wiedzą lepiej niż starszy szeregowiec, bo ten ma jedną belkę mniej. Posługiwanie się tak prostymi chwytami formalnymi jak odpowiednio dobrany repertuar, patetyczna muzyka, niewyszukany dowcip i pełna symboliki scenografia stały się wręcz standardem. Finalne i oczywiście wspólne śpiewanie zagrzewające do boju, do pełnego odczuwania wspólnoty, utożsamiania się z nią mają wzbudzić poczucie bezpieczeństwa, zachęcić do wytężonej pracy, dać możliwość choćby chwilowego spełnienia czy nawet przeżycia katharsis. Manipulowanie emocjami doszło do perfekcji. Wywołują je czytelne dla przeciętnego odbiorcy teksty, podniosła i chwytliwa muzyka gatunku disco z pola, ostre światła sceniczne, asocjacje barwne, starannie zaplanowane słowa oraz gesty.

W tle tytułowego orędzia zastosowano rzewną muzykę i "obrazkowe" elementy wywołujące strach (mapa przedwojennej Polski, gejowski ślub). Miały nie tylko podnieść ciśnienie krwi w tętnicy szyjnej przeciętnego obywatela, ale dać znak, że źle się dzieje w państwie duńskim! Przepraszam, polskim !

Bez pokuty nie ma odpuszczenia więc znów trochę teorii

Techniki manipulacji opierają się na coraz bardziej dostępnej wiedzy o procesach zachodzących w mózgu człowieka. Tak skomplikowany przecież proces psychiczny jak motywacja, określająca w swojej istocie podstawowe i drugorzędne cele bieżącego zachowania opiera się na znajomości aktualnych potrzeb organizmu oraz napływających informacji na temat stanów rzeczy w środowisku zewnętrznym i tych zmieniających się wewnątrz organizmu. Cybernetyka posługując się modelami matematycznymi określiła konkretne schematy podejmowania decyzji, a heurystyczny model motywacji konstruowany jest w oparciu o fizjologię oraz psychologię zachowania. Opracowano szereg tak zwanych „metaprogramów”. Pozwalają one przez odtwarzanie procesów psychicznych zachodzących w mózgu człowieka na symulowanie zachowań odbiorców. Znajomość tych technik pozwala twórcom "reklamy politycznej" na bardzo skuteczne operowanie środkami artystycznymi, a tym samym osiągnięcie celu, pożądanego z punktu widzenia zleceniodawcy. Często wykorzystuje się takie elementy jak strach, zagrożenie, wspólnotę ideałów czy symbolikę religijną by w zdecydowanie większym stopniu odnosić się do emocji niż racjonalnych przesłanek.

Absolucji na razie nie będzie

Jak bowiem odpuścić grzechy twórców spotu jeżeli cechuje ich taka wrażliwość, że bez żadnych testów zostaliby przyjęci do Legii Cudzoziemskiej...