Sławomir Jankowski
Dodano 2013-05-16 21:02:50
Jerzy Boniecki w paryskiej „Kulturze” z czerwca 1992 roku (Nr 6/537) pisze o cechach Polaków. Wymienia, po konsultacjach z wieloma przedstawicielami ówczesnej polskiej emigracji, katalog polskich zalet i wad. Jerzy Boniecki w paryskiej „Kulturze” z czerwca 1992 roku (Nr 6/537) pisze o cechach Polakó
Dodano 2012-11-04 22:05:23
Kilka miesięcy temu na łamach „Studia Opinii” opublikowałem tekst "Wnuki
dzieci wojny". Został przychylnie, licznie skomentowany. I jedna z opinii, może najbardziej
krytyczna, że zbytnio upraszczam, skłoniła mnie do refleksji. Kilka miesięcy temu na łamach
„Studia Opinii” opublikowałem tekst Wnuki dzieci wojny. Został przyjęty przychylnie,
licznie skomentowany. I jeden z owych komentarzy, może najbardziej sceptyczny ze wszystkich,
krytyczny, że moje spojrzenie na całe pokolenia jest jednostronne, że zbytnio upraszczam, skłonił
mnie do refleksji. Zacząłem się zastanawiać.
Pisząc, a raczej kiedy tamten tekst mi się
pisał, chodziło mi o zaledwie, a może aż, poruszenie kwestii mentalnego wychodzenia całego ciągu
pokoleń PRL-u z wojny (również wychodzenia do wolności!); o pokazanie, o dotarcie do istoty owego
wychodzenia przy pomocy kilku prozaicznych obserwacji wyjętych z codziennego życia, dodatkowo
przepuszczonych przez pryzmat refleksji własnych i lektur.
I właśnie jedną z owych moich
konstatacji, a raczej wnioski wyciągnięte z niej, w owym komentarzu zakwestionowano. Nie zmieniło to
mojego punktu widzenia. Nie uznałem, że zaistniało realne ryzyko zawalenia się konstrukcji, którą na
tak pozornie kruchym fundamencie zbudowałem, napisałem. A jednak, pomimo to, zacząłem się
zastanawiać.
Przypadłość irracjonalnego gromadzenia wszystkiego na zapas, a także
przykładanie wagi do każdej, nawet w dzisiejszej rzeczywistości śmieciowej rzeczy i gromadzenie ich
w często monstrualnej skali, autor wspomnianego zakwestionowania przypisał wcale nie syndromowi
przeżycia wojny, a po prostu starczej przypadłości „aberracji psychicznej”. Uznałem to
za całkiem zasadne, nie pozbawione sensu, ale przy tym paradoksalnie jeszcze mocniej odkrywające
warstwę znaczeniową materii, którą zaledwie domyślnie poruszyłem w tekście.
Wojna równa się przecież
bieda
Bo jednak aberracyjne (nie tylko) starczych zapasów gromadzenie w PRL-u
zwyczajnie trzeba w prostej linii wyprowadzić z wojny. Jeśli wojna równa się bieda.
Jak dobrze bywa poczytać!
Moje kolejne lektury już po
napisaniu Wnuków dzieci wojny, tj. Rozmowy w Dragonei między Gustawem Herling-Grudzińskim i
Włodzimierzem Boleckim, oraz przypomnienie sobie Orneli Vorpsi Kraju, gdzie nigdy się nie umiera,
oraz Ręki, której nie kąsasz (Ostatnią z wymienionych pozycji ktoś nazwał „małą wielką
książką”.), przyniosły mi niekwestionowane potwierdzenie trafności moich obserwacji i
wniosków.
Wojna równa się przecież bieda
Otóż Herling mimochodem, jakby to było absolutnie oczywiste, wspomina w Rozmowach w Dragonei,
byłych łagierników w Korpusie Andersa, którzy zupełnie irracjonalnie, aberracyjnie, obłędnie kupują
w wojsku na zapas całe fury codziennego chleba, który potem - jak opisuje diarysta z Neapolu –
układają starannie w prawdziwe stosy w namiotach pod swoimi łóżkami. Żeby aby nie zabrakło im chleba
powszedniego!
A przecież wówczas - w 1943 roku - nie są dzisiejszymi starcami.
Ile dziś na śmietnikach ląduje ton tak pożądanego w czasie wojny chleba? A pamiętam jeszcze z
PRL-u blok mieszkalny w Bydgoszczy. W nim, w klatce schodowej na półpiętrze wisiał zielony pojemnik
na suchy chleb. Rolnicy, gospodarze zabierali na wieś stare, zasuszone pieczywo, karmiąc nim
inwentarz. Coś mi się nawet przypomina, że ów pojemnik był bodaj pod jakąś specjalną ochroną. W
każdym razie nie zapamiętałem bałaganu wokół niego, ani żadnych dewastacji. Ten kosz służył przez
wiele lat.
Teraz nie spotykam takich pojemników. Teraz uważa się za lepsze, preferuje
się, sztucznie przyrządzane mieszanki pasz na szybki przyrost. A potem boimy się wściekłych krów.
Biedne dzieciństwo i dorastanie Orneli Vorpsi (rocznik
1968) w ekstremalnej Albanii, kraju, który jawi się w jej książkach jako skrajnie komunistyczny i
radykalnie biedny, a przy tym nieodłącznie bałkański. Oddzielony tak od Wschodu jak i Zachodu
żelazną kurtyną, zza której przez jakieś niewidoczne szpary coś niecoś z zewnątrz jednak dociera. Na
przykład pojedyncze sztuki zakazanej, a tak omdlewająco słodkiej gumy do żucia. Kaczor Donald.
I otóż później u piszącej po włosku małżonce Włocha, kiedy już mieszka w Mediolanie, a potem
w Paryżu, przyjaciółki zauważają syndrom wychowania w biednej rodzinie, który sama zainteresowana
pojmuje jako piętno, jakie ma wpływ nawet na podejmowanie prozaicznych, codziennych decyzji. Jak na
przykład lęk przed wzięciem kredytu, przed zadłużaniem się, że zawsze musi być w porządku.
A przecież Ornela Vorpsi nie jest żadną zdewociałą staruchą, a piękną, inteligentną, pisząca
nagradzane książki kobietą, czego jej rówieśniczki, inne kobiety, kobiety Zachodu, mają powód
najzwyczajniej zazdrościć. Uroda i inteligencja w jednym kobiecym ciele.
Jej opis
celebracji żucia zakazanej w Albanii, omdlewająco słodkiej gumy balonowej, oraz przechowywanie w
tajemnicy pozłotka po niej i kolorowego papierka, przywołał mi wprost wspomnienie przez Ryszarda
Kapuścińskiego z okupowanego Pińska.
Panuje głód. Dzieci słysząc o dostawie słodyczy do
sklepu, w którym kompletnie nic nie ma, ustawiają się w kolejce. Kiedy przychodzi im kupować,
okazuje się, że pozostały tylko puste, metalowe pudełka po cukierkach. Ale i je można przecież jakże
pożytecznie wykorzystać. Można przecież próżną puszkę po landrynkach, gdzie zaledwie pozostały
osiadłe na ściankach słodkie okruchy, resztki, zalać wrzątkiem. I jakiż z tego powstanie pożywny i
oniryczny, jak z marzenia sennego, napój!
Z wojny, z biedy.
8 kwietnia 2012
http://www.wiadomosci24.pl/rejestracja/
Dodano 2012-05-13 23:14:40
W cieniu wypadku Lee Richardsona polski żużel bezgranicznie skompromitował się. Znany i przed laty czołowy żużlowiec świata, Lee Richardson poniósł śmierć w meczu ligowym w Polsce. Jego wypadek wpisał się się w ciąg jakiejś absurdalnej kompromitacji polskiego żużla, jaki miał miejsce nomen omen 13 m
Dodano 2012-03-31 16:11:04
22 marca 2012. Po godzinie 21. odchodzi Maks. Według tabeli wieku psów, ma
- w przeliczeniu na wiek człowieczy - 147 lat, a ciągle chce żyć. Również dla nas żyć. Kogoś mi to
przypomina. W niesamowitym i niezapomnianym, beznadziejnym i rozpaczliwym, agonalnym geście rzutu
dużej puszystej głowy i szyi w moją stronę, w stronę życia, życia, którego nie chce opuścić,
osierocić – chce żyć. Ma ciągle zdrową lśniącą sierść. Kilkanaście minut później zdycha.
Dopiero co się wprowadziliśmy. A.M., ja i trzyletni pies. Wszystko było jeszcze w powijakach
w tym starym, zupełnie zaniedbanym domu z nieszczelnym dachem, z zapuszczonym, zdżunglonym ogrodem,
z walącym się, w wielu miejscach dziurawym ogrodzeniem. To musiało mieć miejsce jeszcze w lutym, a
najdalej w marcu 2000 roku. Roku Jubileuszu.
Wczesne sobotnie popołudnie. A.M. w
zaawansowanej ciąży z E. krząta się po ascetycznej kuchni. Wracam do domu totalnie zbolały robotą w
sklepie. Sobota od wczesnego rana nawet w małych sklepach spożywczych charakteryzuje się w tamtych
latach niebywałym ruchem i zawsze kończy dla sprzedawcy, dla mnie, bardzo solidnym fizycznym
zmęczeniem, prawie udręką. Pomimo, że już o trzynastej, a najpóźniej o piętnastej kończę pracę.
Wyczerpany ledwie zjadam obiad i układam się na wersalce w najdalszym, surowym pokoju, który
w niczym nie przypomina dzisiejszej włoskiej sypialni. Ma zaledwie wybielone, nierówne, porowate
ściany, skromne wyposażenie, ale jest mój, lubię go, jestem u siebie. Zamykam oczy, drzemię, zapadam
w płytki sen.
I nagle huk, hałas, harmider.
Dźwięki dobiegają z przedpokoju.
Szczekanie, warczenie Maksia. Odgłosy walki. W pierwszej chwili, wyrwany z letargu, zdezorientowany,
myślę, że pies zwariował, odbiło mu, że zachował się zupełnie irracjonalnie, że zaatakował ciężarną.
Sam w to nie wierzę. A może ciągle śnię? Rozespany biegnę ku wejściu. Mijam w kuchni zdumioną,
przestraszoną A.M. I co widzę?
W przedpokoju puszysty, gibki, wysportowany pies siedzi
jak drapieżny wielki ptak na karku stojącego i odganiającego się niezdarnie rękami, wyraźnie
przestraszonego i zdezorientowanego młodzieńca z wielodzietnej, znanej z wybryków kryminalnych wielu
jej członków, w tym złodziejstwa, rodziny, który niezapowiedziany i nie pukając do drzwi, postanowił
nas odwiedzić w ciche, pogodne sobotnie popołudnie. Czy to tylko rekonesans, czy może już wcześniej
przypadła mu do gustu jakaś para wystawionych markowych butów? Nie zdążam zapytać.
Niedługo potem nadszedł taki rekordowy rok, że bodaj sześciu spośród kilkunastu braci G. siedziało
naraz w różnych więzieniach. Zresztą do tej pory wielu siedzi. Jak wartownicy przekazujący sobie
posterunek. Taka zwariowana rzeczywistość a rebours. Choć nie wszyscy są tacy źli, jak się sądzi.
Kiedyś, za Gierka, matki rekordowej liczby synów górników otrzymywały wysokie państwowe
odznaczenia, ordery. Na jaki zasłużyła matka braci, pani G? Ale to tylko dygresja.
Jeszcze pies zachęcony przez dumnego pana odprowadza obszczekując intruza do zardzewiałej furtki.
Więcej nie mamy takich gości, takich niezapowiedzianych wizyt.
Maksio. Młody, prężny
gibki owczarek kaukaski, bodaj z domieszką niemieckiego. Znajda. Porzucony w lutym 1997 roku jako
maleńki szczeniaczek o czarnym umaszczeniu w klatce schodowej jednego z czteropiętrowych bloków na
drugim Rubinkowie.
Dorosły ma błyszczącą różnymi odcieniami brązu sierść. Jej barwa
przechodzi od niemal żółtych łap po czarny grzbiet, zwieńczony merdającym, radosnym, puszystym
ogonem. Jedyny w swoim rodzaju.
https://plus.google.com/u/0/b/113986743078714025442/113986743078714025442/posts
Dodano 2012-03-29 18:41:51
Dopiero co się wprowadziliśmy. A.M., ja i trzyletni pies. Wszystko było jeszcze w powijakach w tym starym, zupełnie zaniedbanym domu z nieszczelnym dachem, z zapuszczonym, zdżunglonym ogrodem, z walącym się, dziurawym ogrodzeniem. 22 marca 2012. Po godzinie 21-ej odchodzi Maks. Ma 147 lat, a ciągle
Cieszymy się, że dołączyłeś do serwisu naszemiasto.pl
Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci w zrobieniu pierwszych kroków:
Dodaj tło, zadbaj aby profil miał unikatowy wygląd i wyróżniał się na tle innych
Uzupełnij podstawowe informacje profilowe, dodaj zdjęcie i bądź rozpoznawalny
Publikuj artykuły, dodawaj galerie, dziel się ciekawymi infomacjami i pozostań na bieżąco z lokalnymi wydarzeniami
Wydarzyło się coś ciekawego, o czym inni mieszkańcy powinni wiedzieć, chcesz się czymś podzielić lub napisać artykuł? Sam zadecyduj jaką formę wybierzesz
Chcesz się czymś podzielić na gorąco, dodaj krótki wpis, wiadomość zostanie opublikowana w prywatnym strumieniu
Wydarzyło się coś ciekawego, o czym inni mieszkańcy powinni wiedzieć, napisz artykuł i opublikuj go na łamach serwisu, dowiedz się co inni o tym sądzą!
Wyślij wiadomość do Sławomir Jankowski
Zgłoś Sławomir Jankowski